Τμήμα Οικιακής Οικονομίας και Οικολογίας

Αποστολή – Στόχοι του Τμήματος

Σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα ίδρυσης του Τμήματος (άρθρα 2 και 3, ΠΔ 206, ΦΕΚ97/12-6-1992)ς, η αποστολή του είναι: «η κατάρτιση στελεχών Οικιακής Οικονομίας ώστε να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις της εκπαίδευσης, καθώς και στις απαιτήσεις της οργάνωσης και διοίκησης της οικογένειας».

Με βάση την παραπάνω αποστολή του Τμήματος, οι βασικοί του στόχοι διαμορφώνονται ως εξής:

• Η προώθηση της επιστημονικής γνώσης και της έρευνας σε αντικείμενα που αφορούν στην οικιακή οικονομία, την οργάνωση και λειτουργία της οικογένειας, καθώς και τη διαχείριση του φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος.

• Η εκπαίδευση των φοιτητών σε τομείς του συνόλου της οικονομικής δραστηριότητας, ώστε να μπορούν να αξιοποιούν τους κοινωνικούς, φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους, προκειμένου να συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη με γνώμονα την ποιότητα ζωής. Η έννοια του όρου ποιότητα ζωής άπτεται όλου του φάσματος των συνθηκών της ζωής και των τομέων δραστηριοποίησης των μελών μιας οικογένειας που αφορούν στην οικονομική διαχείριση, στην καταναλωτική συμπεριφορά, στη διατροφή, στις διαπροσωπικές και κοινωνικές σχέσεις, στη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, της πολιτισμικής κληρονομιάς κά, οι οποίοι συμβάλλουν στη διασφάλιση της σωματικής και ψυχικής τους υγείας.

• Η παροχή ψυχοπαιδαγωγικής εκπαίδευσης για την απόκτηση Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας, η οποία θα καταστήσει τους αποφοίτους του Τμήματος ικανούς να αναλάβουν τη διδασκαλία, σε δημόσια ή ιδιωτικά σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μαθημάτων σχετικών με τα γνωστικά αντικείμενα του Τμήματος.

Αντικείμενο Σπουδών

Η Οικιακή Οικονομία είναι ένα επιστημονικό πεδίο, το οποίο εμπίπτει στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Αντλεί τη θεματολογία της από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών περιοχών με στόχο την επίτευξη της βέλτιστης και βιώσιμης διαβίωσης των ατόμων, των οικογενειών και των ανθρωπίνων κοινοτήτων. Στον 21ο αιώνα, οι παραπάνω έννοιες συμπεριλαμβάνουν τα ευρύτερα περιβάλλοντα διαβίωσης, εξαιτίας της κυρίαρχης αντίληψης ότι οι δυνατότητες, οι επιλογές και οι προτεραιότητες των ατόμων και των οικογενειών προκαλούν επιπτώσεις σε όλα τα επίπεδα, ξεκινώντας από τον οίκο και φτάνοντας μέχρι τις τοπικές και παγκόσμιες κοινότητες.

Σήμερα, η Οικιακή Οικονομία αντλεί θέματα από διαφορετικά επιστημονικά πεδία, συνθέτοντάς τα μέσα από τη διεπιστημονική έρευνα. Αυτή η σύνθεση είναι αναγκαία καθώς τα φαινόμενα και οι προκλήσεις της καθημερινής ζωής, συνήθως, δεν είναι μονοδιάστατα.

Η Οικιακή Οικονομία διαμορφώνει τη θεματολογία της από:

• την επιστήμη του καταναλωτή και την οικονομική διαχείριση του νοικοκυριού,
• την οικιακή τεχνολογία και τη βιωσιμότητα του οικιακού χώρου,
• τη στέγαση, την κατοικία και τον τουρισμό,
• τη διαιτολογία, την επιστήμη των τροφίμων και την υγεία,
• την προσωπική ανάπτυξη του ανθρώπου και τη μελέτη της οικογένειας, και
• την εκπαίδευση και τις κοινωνικές υπηρεσίες.

Το γεγονός ότι η Επιστήμη της Οικιακής Οικονομίας χαρακτηρίζεται από διεπιστημονικότητα, ως προς τη θεματολογία που διαπραγματεύεται, της προσδίδει επιστημονικά και ερευνητικά πλεονεκτήματα, τα οποία επιτρέπουν την ανάπτυξη εξειδικευμένων προσεγγίσεων και ερμηνειών του γνωστικού της πεδίου. Ο διεπιστημονικός χαρακτήρας της Επιστήμης της Οικιακής Οικονομίας, συνδυαζόμενος με το στόχο της επίτευξης βέλτιστης και βιώσιμης διαβίωσης του σημερινού ανθρώπου, την καθιστά Επιστήμη με πρακτικές εφαρμογές, οι οποίες αποσκοπούν στην ενίσχυση των ποιοτικών δεικτών διαβίωσης του ανθρώπου στους περισσότερους κοινωνικούς τομείς της καθημερινής του δράσης σε τοπικό ή/και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Eπαγγελματικές προοπτικές των αποφοίτων

Οι τομείς απασχόλησης των αποφοίτων του Τμήματος είναι οι ακόλουθοι:

• Εκπαίδευση (Καθηγητές Οικιακής Οικονομίας και συναφών αντικειμένων – ΠΕ80)
• Εμπορικές επιχειρήσεις
• Πολιτιστικά κέντρα
• Τοπική αυτοδιοίκηση
• Τουριστικές επιχειρήσεις
• Μεταφορικές επιχειρήσεις
• Λογιστικά γραφεία
• Τράπεζες
• Συνεταιριστικές επιχειρήσεις
• Ενώσεις και επιμελητήρια
• Μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί, κ.ά.

Το πρόγραμμα σπουδών υποβοηθά τη διασφάλιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των φοιτητών, τα οποία αφορούν:

• στην εγγραφή τους στο Οικονομικό Επιμελητήριο (Απόφαση Συνεδρίασης του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος: Κ/87/19-2-2013), και
• στην πιστοποίηση της Παιδαγωγικής και Διδακτικής τους Επάρκειας.

Ενισχύει, επίσης, την προσπάθεια διεύρυνσης των επαγγελματικών δικαιωμάτων των φοιτητών και σε άλλους επαγγελματικούς τομείς, όπως,

• ο Τουρισμός, και
• η Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και ο Πολιτισμός, μέσα από τη σύναψη συμφώνων συνεργασίας με αντίστοιχους Επαγγελματικούς, Αναπτυξιακούς και Θεσμικούς Φορείς.

Το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών προετοιμάζει τους φοιτητές του Τμήματος για να συνεχίσουν τις σπουδές τους, εάν το  επιθυμούν, σε επίπεδο μεταπτυχιακών σπουδών στον χώρο των Οικονομικών, της Εκπαίδευσης και του Πολιτισμού, της Βιώσιμης Ανάπτυξης, της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, της Δημόσιας Υγείας και Διατροφής, της Δημιουργικότητας και της Καινοτομίας, της Ειδικής Αγωγής, κ.ά.

Για την απόκτηση του Πτυχίου τους οι φοιτητές παρακολουθούν σαράντα τέσσερα (44) μαθήματα, εκ των οποίων τα τριάντα πέντε (35) είναι υποχρεωτικά και τα εννέα (9) είναι επιλογής. Όλα τα μαθήματα είναι τρίωρα και αντιστοιχούν σε 5 ECTS το καθένα. Επιπλέον, στο Πρόγραμμα Σπουδών συμπεριλαμβάνονται η Πρακτική Άσκηση και η Πτυχιακή Εργασία. Εναλλακτικά, οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα, αντί να εκπονήσουν Πτυχιακή Εργασία, να παρακολουθήσουν δύο επιπλέον μαθήματα επιλογής, ένα σε χειμερινό και ένα σε εαρινό εξάμηνο. Το σύνολο των διδακτικών ωρών του προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών ανέρχεται, επομένως, σε 1716 (44 μαθήματα × 3 ώρες διδασκαλίας/εβδομάδα × 13 εβδομάδες). Στις διδακτικές αυτές ώρες δεν περιλαμβάνονται η Πτυχιακή εργασία και η Πρακτική Άσκηση ή τα αντ’ αυτής μαθήματα. ΕΞΑΜΗΝΑ Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄ Σε κάθε ένα από τα τέσσερα (4) πρώτα εξάμηνα σπουδών (Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄) οι φοιτητές παρακολουθούν έξι (6) υποχρεωτικά μαθήματα. ΕΞΑΜΗΝΑ Ε΄, ΣΤ΄, Ζ΄ Σε κάθε ένα από τα εξάμηνα Ε΄, ΣΤ΄, και Ζ΄ οι φοιτητές παρακολουθούν τρία (3) υποχρεωτικά μαθήματα και τρία (3) μαθήματα επιλογής

Τα προσφερόμενα μαθήματα επιλογής ταξινομούνται σε τρεις ομάδες μαθημάτων γνωστικής συνάφειας:

1. Μαθήματα Οικονομίας και Διοίκησης
2. Μαθήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και Πολιτισμικής Ανάπτυξης
3. Μαθήματα Αγωγής και Εκπαίδευσης.

Οι φοιτητές καλούνται, σε κάθε ένα από τα Ε΄, ΣΤ΄ και Ζ΄ εξάμηνα, να επιλέξουν τρία (3) μαθήματα από τις παραπάνω ομάδες μαθημάτων γνωστικής συνάφειας ως εξής: Δύο (2) μαθήματα επιλογής από όποια προαναφερθείσα ομάδα μαθημάτων επιθυμούν και ένα (1) μάθημα από μία διαφορετική ομάδα. Mέσω της ομαδοποίησης των προσφερομένων μαθημάτων επιλογής με γνωστική συνάφεια, ο κάθε φοιτητής δύναται να «οικοδομήσει» έως και δύο επιστημονικά προφίλ, ενδυναμώνοντας τις μετέπειτα επαγγελματικές του επιλογές, καθώς, παρά τη διεπιστημονική φυσιογνωμία του, το Τμήμα προσφέρει ενιαίο τίτλο σπουδών σε ό,τι αφορά στις προπτυχιακές σπουδές. Επισημαίνεται ότι, για να διδαχτεί ένα προσφερόμενο μάθημα επιλογής, θα πρέπει να έχει δηλωθεί από τουλάχιστον δέκα (10) φοιτητές. Σημειώνεται ότι οι φοιτητές που διαθέτουν πιστοποίηση γλωσσομάθειας σε επίπεδο Γ2/C2 σε μία ξένη γλώσσα, δεν έχουν τη δυνατότητα επιλογής τού μαθήματος της συγκεκριμένης ξένης γλώσσας. Αντ΄ αυτής θα πρέπει να παρακολουθήσουν και να εξεταστούν σε μία άλλη, εφόσον δηλώσουν ως μάθημα επιλογής την «Ξένη Γλώσσα».

Στο Η΄ εξάμηνο σπουδών ο φοιτητής παρακολουθεί τα τρία (3) υποχρεωτικά μαθήματα, συμμετέχει υποχρεωτικά στην Πρακτική Άσκηση, και εκπονεί, προαιρετικά, την Πτυχιακή του Εργασία.

Η Πτυχιακή Εργασία εκπονείται κατά τη διάρκεια του 4ου έτους σπουδών (Ζ΄ και Η΄ εξάμηνο) και εκλαμβάνεται ως ένα μάθημα, στο οποίο αποδίδονται 10 πιστωτικές μονάδες ECTS (5 ECTS στο Ζ΄ Εξάμηνο και 5 ECTS στο Η΄ Εξάμηνο). Μαθήματα αντί πτυχιακής Εργασίας Εναλλακτικά, αντί για την εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας, οι φοιτητές δύνανται να επιλέξουν δύο (2) μαθήματα επιλογής που αντιστοιχούν σε 5 ECTS το καθένα (σύνολο 10 ECTS), με την προϋπόθεση ότι τα δύο αυτά μαθήματα θα πρέπει να προέρχονται από την ίδια ομάδα (δηλαδή ο φοιτητής επιλέγει δύο [2] μαθήματα είτε από την ομάδα Οικονομίας και Διοίκησης, είτε από την ομάδα μαθημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και Πολιτισμικής Ανάπτυξης, είτε από την ομάδα μαθημάτων Αγωγής και Εκπαίδευσης). Υπό τις παραπάνω προϋποθέσεις, οι φοιτητές στο Ζ΄ Εξάμηνο μπορούν να επιλέξουν ένα (1) επιπλέον μάθημα επιλογής χειμερινού εξαμήνου (που δεν έχουν παρακολουθήσει) και στο Η΄ Εξάμηνο ένα (1) επιπλέον μάθημα επιλογής εαρινού εξάμηνου (που δεν έχουν παρακολουθήσει). Πρακτική Άσκηση Η Πρακτική Άσκηση είναι υποχρεωτική για τη λήψη πτυχίου και έχει διάρκεια τουλάχιστον 2 μήνες, ενσωματώνεται αυτοτελώς στο Πρόγραμμα Σπουδών και αντιστοιχεί σε 10 ECTS. Πραγματοποιείται υποχρεωτικά κατά τη διάρκεια του 4ου έτους σπουδών και εκλαμβάνεται ως ένα μάθημα. Λαμβάνει χώρα σε Σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, χρονικής και ακολούθως σε ιδιωτικούς εργασιακούς φορείς.