MBA
Οι Σπουδές ακολουθούν την αγορά εργασίας και αντανακλούν την τις τεχνολογικές καινοτομίες, την αλλαγή του καταμερισμού εργασία, τις αλλαγές στην παραγωγή. Υπό αυτή την άποψη προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί κύκλοι Σπουδών που είναι τώρα δημοφιλείς παγκοσμίως δεν σημαίνει πως ήταν έτσι πάντα.
Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στο Μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, MBA (Master of Business Administration) το οποίο κυριαρχεί στις Μεταπτυχιακές Σπουδές και δεσπόζει στο Οικονομικό πεδίο της μετατριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Λίγο μετά τις αρχές του 20ου αιώνα η διεύρυνση του κεφαλαίου και γιγάντωση της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, η πολυσυνθετότητα των δομών των επιχειρήσεων που ολοένα αυξάνόταν δημιούργησε την ανάγκη της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης στελεχών. Απότοκος αυτής της ανάγκης είναι τα προγράμματα MBA.
Το πρώτο business school ιδρύθηκε το 1881 με τη βοήθεια σημαντικής οικονομικής επιχορήγησης από τον Αμερικανό μεγαλο-βιομήχανο, Joseph Wharton. Πλέον, το 2015, το Wharton School του University of Pennsylvania βαθμολογήθηκε από το BusinessInsiderως το νούμερο ένα business school στον κόσμο.
To 1900, ιδρύθηκε στο Dartmouth College, το Tuck School of Business. Ήταν το πρώτο που παρείχε προηγμένο business ακαδημαϊκό πτυχίο – Μεταπτυχιακό στο Εμπόριο (Master of Science in Commerce) το οποίο υπήρξε ο προκάτοχος του MBA. Έπρεπε να περάσουν 8 χρόνια, και να φτάσουμε στο 1908, ώσπου να ξεκινήσει το πρώτο πρόγραμμα ΜΒΑ από το Harvard. 33 φοιτητές παρακολούθησαν την πρώτη χρονιά.
Το 1950, το University of Western Ontario στον Καναδά ήταν το πρώτο Πανεπιστήμιο εκτός ΗΠΑ που πρόσφερε πρόγραμμα MBA. Μετά, ακολούθησε το University of Pretoria στη Νότια Αφρική, το 1951, και το INSEAD στην Ευρώπη, το 1957. Αξίζει να σημειωθεί ότι τις
πρώτες μέρες ύπαρξής του, το MBA δεν θεωρούνταν απαραίτητο για την επαγγελματική αναρρίχηση στις επιχειρήσεις. Έτσι, για να το κάνουν θελκτικό κι ανταγωνιστικό, τα Πανεπιστήμια αποφάσισαν να προσθέσουν μαθήματα που βελτίωναν ακόμα και λεπτές δεξιότητες, όπως πχ. αποτελεσματική επικοινωνία, ηγεσία, κτλ. Όσο η παγκόσμια οικονομία συνέχιζε να αλλάζει και να εξελίσσεται, τόσο μεγάλωνε και η αξία του ΜΒΑ.
Στα MBA στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό μπορείς να τα παρακολουθήσεις σε δύο χρόνια (full time), σε ένα χρόνο (accelerated), και σε παραπάνω από δύο χρόνια όπου συνήθως επιλέγεται από όσους εργάζονται παράλληλα (part-time).
Τα τελευταία χρόνια έχει ενταχθεί και η εξ’αποστάσεως εκπαίδευση (distance learning ή online) για την απόκτηση στο MBA.
Στα περισσότερα προγράμματα διδάσκονται μαθήματα που σχετίζονται με λογιστική, επιχειρηματική έρευνα, οικονομικές πολιτικές, και στατιστικά επιχειρήσεων. Η διδασκαλία στρατηγικών διαχείρισης επιχειρήσεων αποτελεί σημαντικό πυρήνα και καλύπτονται σημαντικοί τομείς, όπως πχ. τομείς οικονομικών, διαχείρισης ανθρωπίνου δυναμικού, marketing, και γενικότερης λειτουργίας επιχειρήσεων. Επίσης, δίνεται μεγάλη έμφαση στη διδασκαλία ηθικής και κοινωνικής ευθύνης επιχειρήσεων. Στα περισσότερα προγράμματα MBA απαιτείται η συγγραφή και η επιτυχής ολοκλήρωση διατριβής και εξετάσεων.
Την ακαδημαϊκή χρονιά 2011-2012, αποφοίτησαν 191.571 άνθρωποι από Αμερικανικές Σχολές, οι οποίοι κατάφεραν να αποκτήσουν business πτυχία ανωτέρας εκπαίδευσης. Πρόκειται για ποσοστό που ξεπερνάει το 25% του συνολικού αριθμού των masters πτυχίων που απονεμήθηκαν αυτή τη χρονιά. Σύμφωνα με τον Srilata Zaheer, Πρύτανη του Carlson School of Management του University of Minnesota, “ένα business πτυχίο αποτελεί έναν από τους πλέον αξιόπιστους κι αποτελεσματικούς δρόμους προς την επιτυχία και την οικονομική αποκατάσταση. Το business πτυχίο μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πυλώνα και να βοηθήσει τον κάτοχό του να μεταβεί γρηγορότερα από τη σχετική φτώχεια στην επαγγελματική καταξίωση και τον πλούτο.” Ένα MBA έχει πλέον τη φήμη ότι μπορεί να οδηγήσει επιχειρηματίες και διευθυντικά στελέχη σε μεγάλυτερα και καλύτερα επιτεύγματα, αλλά τι πρόκειται να γίνει στο μέλλον;
Οι φοιτητές των MBA στην Ελλάδα κάθε χρόνο γνωρίζουν παγκόσμιες διακρίσεις σε διεθνείς διαγωνισμούς όπως το Global Management Challenge (2008, 1η και 2η θέση Παγκόσμια) και το E-Strat, το μεγαλύτερο επιχειρηματικό παίγνιο της L’Oreal (2006, πρόκριση στην πέμπτη σειρά Παγκόσμια).
Πιστεύω ότι τα full-time MBA προγράμματα αποτελούν το καλύτερο εργαλείο μέσω του οποίου νέοι άνθρωποι μπορούν να αναπτύξουν όλα εκείνα τα ηγετικά ποιοτικά στοιχεία που είναι απαραίτητα ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στις τεράστιες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις του σήμερα και που θα αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις του αύριο,” υποστηρίζει ο Paul Danos, Πρύτανης του Tuck School of Business που αποτελεί τμήμα του Dartmouth College. “Ο κόσμος έχει ανάγκη από πολύ καλά μορφωμένους κι ώριμους νέους ανθρώπους που έχουν όραμα και τις απαραίτητες ηγετικές ικανότητες ώστε να βοηθήσουν τις νέες δυναμικά εξελισσόμενες επιχειρήσεις να καταφέρουν όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά και να κυριαρχήσουν στις οικονομίες του κόσμου.”
Αποκτώντας MBA αποτελεί άμεση απόδειξη στο μελλοντικό εργοδότη ότι όχι μόνο έχετε δυνατές φιλοδοξίες, αλλά και όλες τις απαραίτητες ηγετικές ικανότητες – ποιος εργοδότης δεν θα ήθελε να προσλάβει υποψήφιο με τέτοιο προφίλ;