Εκπαιδευτική / Σχολική Ψυχολογία

Περιγραφή Προγράμματος

Ο γενικός στόχος του προγράμματος είναι η ανάπτυξη επιστημονικής γνώσης στη θεωρία και στην εφαρμογή των ψυχολογικών και κοινωνικών διαδικασιών που διέπουν τη διδασκαλία και τη μάθηση.

Οι φοιτητές θα έχουν την ευκαιρία να επιλέξουν ανάμεσα σε δυο ειδικεύσεις: α) Εκπαιδευτική Ψυχολογία ή β) Σχολική Ψυχολογία.

Η ειδίκευση Εκπαιδευτική Ψυχολογία απευθύνεται ιδιαίτερα σε άτομα που εργάζονται ή ενδιαφέρονται να ακολουθήσουν καριέρα ως εκπαιδευτικοί. Ο κλάδος της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας ορίζεται, σε γενικές γραμμές, ως η μελέτη των μαθητών, της μάθησης και της διδασκαλίας. Σπουδές σε αυτό τον κλάδο μπορούν να εμπλουτίσουν το έργο αυτών που εργάζονται ή επιθυμούν να εργαστούν ως εκπαιδευτικοί στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια εκπαίδευση παρέχοντας το βασικό θεωρητικό υπόβαθρο που θα καθοδηγήσει τη διδασκαλία τους με στόχο να βελτιώσει τα μαθησιακά αποτελέσματα των μαθητών και να είναι σε θέση να βοηθήσουν τους μαθητές τους να προοδεύσουν σε ακαδημαϊκό και προσωπικό επίπεδο. Ένας επιτυχημένος εκπαιδευτικός είναι σε θέση να δώσει κίνητρα στους μαθητές, να διαχειριστεί με επιτυχία την τάξη, να αξιολογήσει τις προγενέστερες γνώσεις των μαθητών, να μεταδώσει με επιτυχία ιδέες, να εξυπηρετήσει τις ιδιαίτερες ανάγκες των μαθητών, να αναπτύξουν κατάλληλες μεθόδους διδασκαλίες και να χρησιμοποιήσουν κατάλληλες μεθόδους αξιολόγησης. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αναπτύξουν αυτές τις δεξιότητες με την κατανόηση και εφαρμογή σχετικών ψυχολογικών θεωρικών και θεωριών μάθησης. Η ειδίκευση Εκπαιδευτική Ψυχολογία στόχο έχει να ενθαρρύνει τους εκπαιδευτικούς να δουν τον εαυτό τους ως ενασχολούμενοι μαθητές (engaged learners) οι οποίοι συνεχώς ψάχνουν να βρουν και να εξετάσουν καλύτερους τρόπου να βοηθήσουν τους μαθητές τους να επιτύχουν τους στόχους τους. Κεντρικός στόχος αυτής της ειδίκευσης είναι να εμπλουτίσει τις γνώσεις των φοιτητών σχετικά με τους τρόπους που η ανάπτυξη του ατόμου και οι ατομικές διαφορές επηρεάζουν τη μάθηση καθώς και τις συνέπειες που δύναται να έχουν αυτές οι παράμετροι στη διδασκαλία. Άλλος επί μέρους στόχος είναι να αναπτύξει κριτική την σκέψη στην αξιολόγηση των διαφόρων μεθόδων διδασκαλίας και αξιολόγησης της μάθησης. Τέλος, το πρόγραμμα έχει στόχο να εκπαιδεύσει τους φοιτητές στη χρήση μεθοδολογικών και στατιστικών εργαλείων για τη διερεύνηση σύγχρονων θεμάτων εκπαιδευτικής ψυχολογίας.

Η ειδίκευση Σχολική Ψυχολογία απευθύνεται σε κατόχους πτυχίου Ψυχολογίας που ενδιαφέρονται να εργαστούν στον εφαρμοσμένο κλάδο της εκπαιδευτικής ψυχολογίας, που είναι γνωστός ως σχολική ψυχολογία. Αυτός ο κλάδος πραγματεύεται με την εξακρίβωση εμποδίων στη μάθηση (π.χ. μαθησιακές δυσκολίες, κοινωνικο-συναισθηματικά προβλήματα ή προβλήματα συμπεριφοράς μαθητών) και την εφαρμογή παρεμβάσεων για να την επίλυσή τους. Ένας βασικός ρόλος των σχολικών ψυχολόγων ως επαγγελματίες είναι να παρέχουν υπηρεσίες σε παιδιά, νέους και οικογένειες στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος έτσι ώστε να δημιουργήσουν ένα ασφαλές, υγιές και υποστηρικτικό μαθησιακό περιβάλλον. Οι σχολικοί ψυχολόγοι τυγχάνουν εκπαίδευσης στη χρήση και αξιολόγηση διαγνωστικών τεστ (π.χ. τεστ νοημοσύνης και τεστ σχολικής επίδοσης), στη συγγραφή εκθέσεων ψυχοεκπαιδευτικών εκτιμήσεων (psychoeducational evaluation reports), στο σχεδιασμό και εφαρμογή προληπτικών και παρεμβατικών προγραμμάτων (prevention and intervention programmes), καθώς και στη συμβουλευτική μαθητών. Σε αυτή τη βάση, κεντρικός στόχος αυτής της κατεύθυνσης είναι να εκπαιδεύσει τους φοιτητές στην εφαρμογή κλινικών αρχών και στη χρήση ειδικών εργαλείων για τη διάγνωση, αντιμετώπιση και πρόληψη προβλημάτων συμπεριφοράς, συναισθηματικών προβλημάτων ή/και δυσκολιών μάθησης στο σχολείο.

Προοπτικές Σταδιοδρομίας

Απόφοιτοι του προγράμματος έχουν πληθώρα επιλογών σχετικά με προοπτικές εργοδότησης.

Απόφοιτοι της ειδίκευσης Εκπαιδευτική Ψυχολογία θα αποκτήσουν γνώσεις που θα βελτιώσουν την πρακτική διδασκαλίας τους. Επιπρόσθετα, η απόκτηση αυτού του μεταπτυχιακού τίτλου θα είναι χρήσιμη για σκοπούς προαγωγής και επαγγελματικής εξέλιξης στον τομέα της εκπαίδευσης.

Απόφοιτοι της ειδίκευσης Σχολική Ψυχολογία θα αποκτήσουν γνώσεις και πρακτικές δεξιότητες στη χρήση και αξιολόγηση διαγνωστικών τεστ (π.χ. τεστ νοημοσύνης και τεστ σχολικής επίδοσης), στη συγγραφή εκθέσεων ψυχοεκπαιδευτικών εκτιμήσεων (psychoeducational evaluation reports), στο σχεδιασμό και εφαρμογή προληπτικών και παρεμβατικών προγραμμάτων (prevention and intervention programmes), καθώς και στη συμβουλευτική μαθητών. Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, το οποίο συμπεριλαμβάνει 1020 ώρες εποπτευόμενης Πρακτικής Άσκησης σε σχολεία, οι απόφοιτοι θα μπορούν να εγγραφούν ως επαγγελματίες ψυχολόγοι στο Μητρώο Ψυχολόγων και να εργαστούν σε σχολεία ή σε ιδιωτικό γραφείο.

Πρόσβαση σε Περαιτέρω Σπουδές

Απόφοιτοι του προγράμματος θα μπορούν επίσης να επιδιώξουν διδακτορικές σπουδές στην Εκπαιδευτική Ψυχολογία, στην Εκπαίδευση ή σε άλλο παρεμφερή κλάδο εάν το επιθυμούν. Ο σχεδιασμός του προγράμματος προνοεί για αυτούς τους φοιτητές, μέσω της επιλογής εκπόνησης Μεταπτυχιακής Εργασίας. Επιλέγοντας την εκπόνηση Μεταπτυχιακής Εργασίας, οι φοιτητές θα έχουν την ευκαιρία να δουλέψουν πάνω σε ένα ουσιαστικό ερευνητικό έργο και έτσι θα είναι σε πλεονεκτικότερη θέση για να γίνουν δεκτοί σε διδακτορικά προγράμματα σε σχέση με απόφοιτους χωρίς εμπειρία στη συγγραφή Μεταπτυχιακής Εργασίας.

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Με τη συμπλήρωση του προγράμματος οι φοιτητές θα μπορούν να:

1. Αξιολογούν κριτικά τις βασικές θεωρητικές έννοιες της εκπαιδευτικής ψυχολογίας.
2. Εκτιμούν τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη μάθηση και να αξιολογούν κριτικά τα βασικά ευρήματα σύγχρονων ερευνών που σχετίζονται με τη μάθηση και τη διδασκαλία.
3.  Αξιολογούν τις ψυχολογικές και εκπαιδευτικές αρχές που μπορούν να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας, καθώς και να συγκρίνουν κριτικά την καταλληλότητα διαφορετικών μεθόδων διδασκαλίας σε διάφορα πλαίσια μάθησης (πχ. ατομικό, ομαδικό, επίσημο, ανεπίσημο).
4. Κατανοούν τις επιδράσεις των ατομικών διαφορών (πχ. φύλο, δείκτης νοημοσύνης, προσωπικότητα, πολιτισμική ποικιλότητα) στη μάθηση.
5. Συζητούν και να αξιολογούν τη συνεισφορά της έρευνας στον τομέα της γνωστικής ψυχολογίας (σχετικά με τη μνήμη, επίλυση προβλημάτων, αντίληψη, προσοχή) στη διδασκαλία και στη μάθηση.
6. Εξηγούν τα αίτια και τις επιδράσεις ποικίλων μαθησιακών δυσκολιών και να συζητούν το ρόλο του εκπαιδευτικού μέσα στο πλαίσιο της ειδικής και συμπεριληπτικής (inclusive) εκπαίδευσης.
7. Ενδυναμώσουν τις γνώσεις τους σχετικά με το ρόλο του εκπαιδευτικού / σχολικού ψυχολόγου στη διαγνωστική αξιολόγηση, συμβουλευτική αγωγή και στο σχεδιασμό εκπαιδευτικών παρεμβάσεων.
8. Συνοψίζουν τη συνεισφορά της νευροεπιστήμης στην κατανόηση της ανθρώπινης μάθησης.
9. Χρησιμοποιούν ποσοτικές και ποιοτικές μεθόδους έρευνας και ανάλυσης για τη διερεύνηση διαφόρων εκπαιδευτικών ερωτημάτων.
10. Επεξηγούν και αξιολογούν κριτικά τις ερευνητικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται στον τομέα της εκπαιδευτικής ψυχολογίας και να επιδείξουν ικανότητες στην ετοιμασία ερευνητικών προτάσεων και στη διεξαγωγή πρωτότυπης έρευνας.

Επιπλέον από τα μαθησιακά αποτελέσματα που παρατέθηκαν πιο πάνω, με τη συμπλήρωση του προγράμματος οι φοιτητές της ειδίκευσης Σχολική Ψυχολογία θα μπορούν να:

1. Αξιολογούν κριτικά τις ψυχομετρικές αρχές διαφόρων διαγνωστικών εργαλείων που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο της εργασίας του Σχολικού Ψυχολόγου.
2. Επιδείξουν γνώση στη χρήση διαγνωστικών εργαλείων με επαγγελματισμό, ακολουθώντας τους σχετικούς κανόνες επαγγελματικής δεοντολογίας.
3. Αναπτύξουν δεξιότητες στη χρήση μεθόδων και αρχών της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας για να αντιμετωπίσουν ποικιλία θεμάτων που μπορεί να ενδιαφέρουν το μαθητή, όπως οικογενειακά προβλήματα, προβλήματα μάθησης, διαπροσωπικές σχέσεις, επαγγελματικό προσανατολισμό κ.α.
4. Επιδείξουν γνώση στο σχεδιασμό και χρήση προληπτικών και παρεμβατικών μεθόδων που στόχο έχουν να προάγουν την ακαδημαϊκή και συναισθηματική ανάπτυξη και ευημερία των παιδιών στο πλαίσιο του σχολείου, σε συνεργασία πάντα με τους σχολικούς φορείς και την οικογένεια.
5. Επιδείξουν ικανότητες στην κριτική θεώρηση και αξιολόγηση της καταλληλότητας και αποτελεσματικότητας προληπτικών και παρεμβατικών μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν.
6. Συμπεριφέρονται με επαγγελματισμό έχοντας τους κανόνες δεοντολογίας και νομοθεσίας του επαγγέλματος ως κατευθυντήριες γραμμές και να αξιολογούν τακτικά την ποιότητα της εργασίας τους με βάση το μοντέλο του στοχαστικού επαγγελματία (reflective practitioner).

Ο μεταπτυχιακός τίτλος MSc στην Εκπαιδευτική Ψυχολογία απονέμεται μετά τη συμπλήρωση 90 μονάδων ECTS. Ο μεταπτυχιακός τίτλος MSc στη Σχολική Ψυχολογία απονέμεται μετά τη συμπλήρωση 150 μονάδων ECTS.

Ενδεικτικό Πρόγραμμα Σπουδών

Semester 1

• Ψυχολογία Διδασκαλίας και Μάθησης 10 ECTS Credits
• Διανοητική Ανάπτυξη: Θεωρία, Αξιολόγηση και Εφαρμογές 10 ECTS Credits
• Δυσκολίες Μάθησης 10 ECTS Credits

Semester 2

• Εκπαιδευτικές Παρεμβάσεις 10 ECTS Credits
• Ψυχομετρικές Μέθοδοι και Εργαλεία Μέτρησης 10 ECTS Credits
• Μέθοδοι Έρευνας 10 ECTS Credits

Semester 3

• Ψυχοπαθολογία του Παιδιού 10 ECTS Credits
• Αξιολόγηση Παιδιών και Εφήβων 10 ECTS Credits
• Η Νευροεπιστήμη στην Εκπαίδευση 10 ECTS Credits

Semester 4

• Συμβουλευτική Αγωγή στο Σχολείο 10 ECTS Credits
• Επαγγελματική Δεοντολογία 10 ECTS Credits
• Πρακτική Άσκηση Ι (300 ώρες) 10 ECTS Credits

Semester 5

• Πρακτική Άσκηση ΙΙ (720 ώρες) 24 ECTS Credits
• Σεμινάριο Πρακτικής Άσκησης 6 ECTS Credits

Η Εκπαιδευτική Ψυχολογία είναι 3 εξάμηνα (90 ECTS). Το πιο πάνω πρόγραμμα ανά εξάμηνο είναι ενδεικτικό. Μερικά από τα μαθήματα είναι επιλογής και μπορούν να αντικατασταθούν με άλλα.