Ελληνοϊταλικές Σπουδές: Ιστορία, Λογοτεχνία, Κλασική Παράδοση (Greek-Italian Studies: History, Literature, Classical Tradition)

Σκοπός του ΠΜΣ «Ελληνοϊταλικές Σπουδές: Ιστορία, Λογοτεχνία, Κλασική Παράδοση» είναι η παροχή υψηλού επιπέδου μεταπτυχιακής εκπαίδευσης στο επιστημονικό πεδίο των ελληνοϊταλικών σπουδών στην Ιστορία, τη Λογοτεχνία και την Κλασική Παράδοση.

Επιμέρους σκοποί του προγράμματος είναι:
♦ Η παροχή γνώσεων υψηλού επιστημονικού επιπέδου με στόχο την παραγωγή εξειδικευμένου επιστημονικού δυναμικού, ικανού να καλύψει ανάγκες για έρευνα και διδασκαλία υψηλού επιπέδου στα ΑΕΙ της χώρας ας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα πεδία: α) των λογοτεχνικών αλληλεπιδράσεων, καθώς και β) των αμφίδρομων ιστορικών και διαπολιτισμικών σχέσεων μεταξύ της Ελλάδας και της Ιταλίας.
♦ Η επιμόρφωση των πτυχιούχων των Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, όπως επίσης και των καθηγητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στις σύγχρονες μεθόδους της Συγκριτικής Λογοτεχνίας και των ελληνοϊταλικών ιστορικών − διαπολιτισμικών σχέσεων στο πλαίσιο της σύγχρονης Ευρώπης.
♦Η εκπαίδευση στη χρήση νέων τεχνολογιών και στην εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων στην έρευνα της Λογοτεχνίας, της Ιστορίας και του Πολιτισμού με στόχο την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής διάστασης των σπουδών και την προβολή τους στη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα.
♦ Η παραγωγή ερευνητικού έργου για το ελληνοϊταλικό λογοτεχνικό και διαπολιτισμικό γίγνεσθαι.

Δείτε την προκήρυξη:

Το Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στην 7η Συνέλευση του ακαδημαϊκού έτους 2019-20 (25.5.2020) αποφάσισε την προκήρυξη δεκαπέντε (15) θέσεων στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος για το ακαδημαϊκό έτος 2020-21, σύμφωνα με την υπ’ αρ. 745/8-6-2018 απόφαση της πανεπιστημιακής Συγκλήτου του ΕΚΠΑ για την επανίδρυση του ΠΜΣ (ΦΕΚ: 2555, τ. Β ́, 2/7/2018). 

Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ελληνοϊταλικές σπουδές: Ιστορία, Λογοτεχνία, Κλασική Παράδοση» είναι διετούς διάρκειας. 

Για το ακαδημαϊκό έτος 2020-21 θα επιλεγούν δεκαπέντε (15) φοιτητές/φοιτήτριες της ημεδαπής ή και της αλλοδαπής, εκ των οποίων: Α) οι δέκα (10) από πανεπιστημιακά τμήματα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ και του ΑΠΘ ή της αλλοδαπής, και Β) oι πέντε (5) από πανεπιστημιακά τμήματα ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών. 

Σε ό,τι αφορά την κατηγορία Β, γίνονται δεκτοί, εκτός των πτυχιούχων των παραπάνω τμημάτων, και απόφοιτοι άλλων πανεπιστημιακών τμημάτων ή ΤΕΙ, εφόσον η ΣΕ κρίνει ότι οι σπουδές ή / και το ερευνητικό-συγγραφικό έργο των υποψηφίων είναι συναφές με το περιεχόμενο του ΠΜΣ. 

Σε περίπτωση μη κάλυψης των προκηρυσσόμενων θέσεων της μίας εκ των δύο κατηγοριών (Α και Β), δύναται η Συνέλευση, μετά από πρόταση της ΣΕ, να αποφασίσει την επιλογή επιπλέον υποψηφίων από την άλλη κατηγορία. 

Για τους πτυχιούχους όλων των τμημάτων της αλλοδαπής απαιτείται η αναγνώριση του τίτλου σπουδών τους από τον ΔΟΑΤΑΠ. 

Γίνονται δεκτοί ως υπεράριθμοι υπότροφοι του ΙΚΥ και μέλη των κατηγοριών ΕΕΠ, ΕΔΙΠ και ΕΤΕΤ σύμφωνα με την παρ. 8 του άρ. 34 του Ν.4485/17. 

Απονεμόμενοι τίτλοι 

Το ΠΜΣ «Ελληνοϊταλικές Σπουδές: Ιστορία, Λογοτεχνία, Κλασική Παράδοση» οδηγεί στη χορήγηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (ΜΔΕ) στις «Ελληνοϊταλικές Σπουδές: Ιστορία, Λογοτεχνία, Κλασική Παράδοση».

Υποψηφιότητες 

Οι ενδιαφερόμενοι/ες καλούνται να υποβάλλουν φάκελο υποψηφιότητας από τις 24 Αυγούστου έως τις 8 Σεπτεμβρίου 2020 στη Γραμματεία του Τμήματος ή ταχυδρομικά με συστημένη αποστολή και με ημερομηνία ταχυδρομικής σφραγίδας έως και την 8η Σεπτεμβρίου 2020 στην ταχυδρομική διεύθυνση: Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γραμματεία Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, 5ος όροφος, Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου (υπόψιν κας Κ. Λυκόκα), ΤΚ 157 84, Αθήνα. 

Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν όσοι έλαβαν το πτυχίο τους ή αποδεδειγμένα περάτωσαν τις σπουδές τους μέχρι τον Αύγουστο του 2020. Οι υποψήφιοι που έχουν ολοκληρώσει τον προπτυχιακό κύκλο σπουδών και εκκρεμεί μόνο η ορκωμοσία για τη λήψη του πτυχίου πρέπει να καταθέσουν σχετική βεβαίωση του Τμήματός τους, συνοδευόμενη από αναλυτική βαθμολογία και γενικό βαθμό πτυχίου. 

Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά 

• Αίτηση Συμμετοχής (στο τέλος της προκήρυξης), 
• αναλυτικό βιογραφικό σημείωμα (με φωτογραφία μεγέθους ταυτότητας), το οποίο θα περιλαμβάνει πληροφορίες για τις σπουδές, τη διδακτική, επαγγελματική και ερευνητική εμπειρία, τη γνώση της χρήσης Η/Υ και την επιστημονική δραστηριότητα, 
• αντίγραφο/α πτυχίου/ων και πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας όλων των ετών, όπου θα αναγράφεται ο τελικός βαθμός πτυχίου αριθμητικά, 
• δημοσιεύσεις και βεβαιώσεις διδακτικής, ερευνητικής ή επαγγελματικής εμπειρίας (εφόσον υπάρχουν), 
• αποδεικτικά επαγγελματικής ή ερευνητικής δραστηριότητας, εάν υπάρχουν, 
• φωτοτυπία δύο όψεων της αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου, 
• δύο συστατικές επιστολές μελών ΔΕΠ (δεν απαιτούνται για αποφοίτους του ΤΙΓΦ του ΕΚΠΑ), 
• πιστοποιητικό γλωσσομάθειας για τους φοιτητές που δεν έχουν αποφοιτήσει από τμήματα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, 
• υπεύθυνη δήλωση του/της υποψηφίου/ας ότι μπορεί να ανταποκριθεί πλήρως στις απαιτήσεις της υποχρεωτικής φοίτησης σύμφωνα με την προκήρυξη και με τον Κανονισμό Σπουδών, 
• σύντομο δακτυλογραφημένο κείμενο (έως μία σελίδα), όπου ο/η υποψήφιος/α αναπτύσσει τους λόγους και τα κίνητρα της υποψηφιότητάς του. 
• Οι φοιτητές από ιδρύματα της αλλοδαπής χρειάζεται να προσκομίσουν πιστοποιητικό αντιστοιχίας και ισοτιμίας από τον ΔΟΑΤΑΠ, σύμφωνα με το άρ. 34, παρ. 7 του Ν. 4485/17. Τα δικαιολογητικά που καταθέτουν οι υποψήφιοι/ες δεν επιστρέφονται. 

Η επιλογή των μεταπτυχιακών φοιτητών

Η επιλογή των εισακτέων βασίζεται στα ακόλουθα κριτήρια: Α) Για τους αποφοίτους Τμημάτων Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας: 

• Βαθμός πτυχίου (40%). 
• Βαθμολογία μαθημάτων στα συναφή με το ΠΜΣ προπτυχιακά μαθήματα (25%). 
• Ερευνητική-επιστημονική-συγγραφική δραστηριότητα (5%). 
• Προφορική συνέντευξη ενώπιον τριμελούς επιτροπής (5%). 
• Γραπτή δοκιμασία. Προϋπόθεση για την αποδοχή των φοιτητών στο ΠΜΣ είναι η βαθμολόγησή τους στη γραπτή δοκιμασία με βαθμό ίσο ή μεγαλύτερο του 6 στα 10 (25%). 

Β) Για αποφοίτους άλλων Τμημάτων: 

• Βαθμός πτυχίου (40%). 
• Πιστοποιημένη γνώση (Β2) της ιταλικής ή της αγγλικής ή της γαλλικής γλώσσας (25%). Σε περίπτωση πιστοποιημένης γνώσης (Β2) της αγγλικής ή της γαλλικής γλώσσας, απαιτείται η γνώση της ιταλικής σε επίπεδο Α2. 
• Ερευνητική-επιστημονική-συγγραφική δραστηριότητα (5%). 
• Προφορική συνέντευξη ενώπιον τριμελούς επιτροπής (5%). 
• Γραπτή δοκιμασία. Προϋπόθεση για την αποδοχή των φοιτητών στο ΠΜΣ είναι η βαθμολόγησή τους στη γραπτή δοκιμασία με βαθμό ίσο ή μεγαλύτερο του 6 στα 10 (25%). Με βάση τα συνολικά κριτήρια, η ΣΕ καταρτίζει τον Πίνακα αξιολόγησης των φοιτητών και τον καταθέτει προς έγκριση στη Συνέλευση. 

Οι επιτυχόντες θα πρέπει να εγγραφούν στη Γραμματεία του ΠΜΣ εντός δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση στην ιστοσελίδα του ΤΙΓΦ της απόφασης της Συνέλευσης. 

Σε περίπτωση μη εγγραφής ενός ή περισσοτέρων φοιτητών, καλούνται οι επιλαχόντες, με βάση τη σειρά τους στον εγκεκριμένο αξιολογικό πίνακα, να εγγραφούν στο Πρόγραμμα. 

Η γραπτή δοκιμασία διενεργείται στις «Ελληνοϊταλικές Σπουδές: Ιστορία, Λογοτεχνία, Κλασική Παράδοση» και ειδικότερα στις εξής θεματικές ενότητες: 

α. Ιταλική Λογοτεχνία: «Από τον 13ο μέχρι και τον 20ό αιώνα», και β. «Ιστορία της Νεοελληνικής Διασποράς (1453-1830)». 

Ως ημέρα διεξαγωγής της γραπτής δοκιμασίας ορίζεται η 15η Σεπτεμβρίου 2020 (10:00-13:00, αίθουσα 812). Την ίδια μέρα (13:30-15:30, αίθουσα 812) θα πραγματοποιηθούν οι προφορικές συνεντεύξεις των υποψηφίων. Αναφορικά με τον τρόπο εξέτασης και δεδομένων των συνθηκών, συστήνεται στους υποψηφίους να επισκέπτονται τακτικά την ιστοσελίδα του Τμήματος για σχετικές ανακοινώσεις (www.ill.uoa.gr).

Εξεταστέα ύλη για τη γραπτή δοκιμασία 

Α. Ιταλική Λογοτεχνία: «Από τον 13ο μέχρι και τον 20ό αιώνα»

ΤΑ ΤΡΙΑ «GIOIELLI» ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ: Dante Alighieri, Francesco Petrarca, Giovanni Boccaccio. 

Ο ΔΕΚΑΤΟΣ ΕΚΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ
Η Αναγέννηση, Η εποχή των ιταλικών πολέμων (1494-1559), Κλασικισμός, Θεώρηση της αντίθεσης, Αντικλασικισμός, Μανιερισμός, Niccolò Machiavelli, Ludovico Ariosto, Baldassare Castiglione, Pietro Aretino, Torquato Tasso. 

Ο ΔΕΚΑΤΟΣ ΟΓΔΟΟΣ ΑΙΩΝΑΣ
Η περίοδος της Λογικής και των Μεταρρυθμίσεων, Giambattista Vico, Η Αρκαδία, Pietro Metastasio, Ο διαφωτισμός, Ο ιταλικός διαφωτισμός, Κοινωνικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, Carlo Goldoni, Giuseppe Parini, Ο νεοκλασικισμός Vittorio Alfieri. 

Ο ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ
Το λογοτεχνικό πανόραμα του 20ού αιώνα, Οι Πρωτοπορίες, Πεζογραφία: Luigi Pirandello, Italo Svevo, Ποίηση: Umberto Saba, Giuseppe Ungaretti, Ερμητισμός: Salvatore Quasimodo, Eugenio Montale, Carlo Emilio Gadda, Νεορεαλισμός Cesare Pavese, Alberto Moravia, Μεταξύ νεορεαλισμού και πειραματισμού: Pier Paolo Pasolini, Italo Calvino. 

Προτεινόμενη βιβλιογραφία:
1. Ιωάννης Δημ. Τσόλκας, Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας, εκδ. Πεδίο, Αθήνα 2015.
2. Mario Pazzaglia, vol. 1 Dal Medioevo all’Umanesimo, vol. 2 Dal Rinascimento all’Illuminismo, vol. 4 Il Novecento, Zanichelli editore, Bologna 1992. 

β. «Ιστορία της Νεοελληνικής Διασποράς (1453-1830)» 

• Περιοδολόγηση, γεωγραφική κατανομή και δημογραφικά χαρακτηριστικά. 
• Εννοιολόγηση και μεθοδολογικά ζητήματα. 
• Οργανωτικές δομές και κοινωνικός ρόλος των Κοινοτήτων. 
• Οικονομικές συνθήκες: εμπόριο, ναυτιλία, επαγγελματική απασχόληση. 
• Κοινωνική ενσωμάτωση και αφομοίωση: οι διάφορες όψεις της «ένταξης» των μεταναστών στις κοινωνίες των χωρών υποδοχής. 
• Ελληνικές Κοινότητες και εθνική αυτοδιάθεση. 
• Θρησκευτική λατρεία και εκκλησιαστικό καθεστώς. 
• Εκπαίδευση και εκδόσεις: φορείς, περιεχόμενο και στόχοι. 
• Ιστοριογραφικές προσεγγίσεις. 

Προτεινόμενη βιβλιογραφία: 

• Ιωάννης Χασιώτης, Επισκόπηση της Ελληνικής Διασποράς, Θεσσαλονίκη 1993, σελ. 11-75 
• Όλγα Κατσιαρδή-Hering, «Μετανάστευση και Ελληνική Διασπορά στη Δύση (16ος-19ος αι.). Περιοδολόγηση ελληνικών παροικιών. Οργάνωση, οικονομικές δραστηριότητες», μελέτη δημοσιευμένη στο https://eclass.uoa.gr/modules/document/file.php/ARCH254/metanelearni ng.pdf 
• Richard Clogg (επιμ.), Η Ελληνική Διασπορά στη διάρκεια του 20ού αι., Ελληνικά Γράμματα 2003, σελ. 23-59. 
• Δημήτριος Παπασταματίου – Φωκίων Κοτζαγεώργης, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής πολιτικής κυριαρχίας, Αθήνα 2015, σελ. 199-220, ελεύθερης πρόσβασης στην ιστοσελίδα https://repository.kallipos.gr/handle/11419/4721
• Όλγα Κατσιαρδή-Hering, «Από τις «Ελληνικές Κοινότητες του Εξωτερικού» στην ιστοριογραφία του μεταναστευτικού φαινομένου (15ος-19ος αι.)», στο Πασχάλης Κιτρομηλίδης-Τριαντάφυλλος Σκλαβενίτης (επιμ.), Πρακτικά Δ ́ Συνεδρίου Ιστορίας: Ιστοριογραφία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας, 1833-2002, τ. Β ́, Αθήνα 2004, σελ. 223-250. 
• «Παροικιακός Ελληνισμός». Μελέτες δημοσιευμένες στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού: http://www.ime.gr/projects/migration/15-19/gr/v2/index.html Προτείνεται ειδικότερα η μελέτη των ενοτήτων: «Εισαγωγή», «Ιταλική Χερσόνησος: Γενικά. Η οργάνωση των κοινοτήτων. Το εμπόριο. Συνήθεις, νοοτροπίες και πολιτική δράση. Βενετία», «Κεντρική Ευρώπη. Γενικά. Βιέννη», «Ανατολική Ευρώπη. Γενικά». «Δυτική Ευρώπη. Γενικά».

Υποχρεώσεις μεταπτυχιακών φοιτητών

Για την απόκτηση του μεταπτυχιακού τίτλου απαιτείται η επιτυχής εκπλήρωση των υποχρεώσεων σε μαθήματα και σεμινάρια, καθώς και η εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας, όπως αυτά ορίζονται στον Εσωτερικό Κανονισμό. 

Η παρακολούθηση των μαθημάτων είναι υποχρεωτική. Ανεπαρκής παρακολούθηση συνιστά λόγο απόρριψης στο συγκεκριμένο μάθημα. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ΠΜΣ βλ. τον Εσωτερικό Κανονισμό του Προγράμματος στην ιστοσελίδα του Τμήματος. 

Η φοίτηση στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ελληνοϊταλικές σπουδές: Ιστορία, Λογοτεχνία, Κλασική Παράδοση» δεν απαιτεί την καταβολή διδάκτρων. 

Η έναρξη των μαθημάτων θα γίνει την 28η Σεπτεμβρίου 2020. 

Πληροφορίες παρέχονται από την ηλεκτρονική διεύθυνση του Τμήματος www.ill.uoa.gr και στο τηλέφωνο: 210-7277910, κ. Κ. Λυκόκα (10.00-13.00 π.μ.). 

Το ΠΜΣ ξεκινά το χειμερινό εξάμηνο εκάστου ακαδημαϊκού έτους. Στην αρχή κάθε χρονιάς ορίζεται με κλήρωση για κάθε φοιτητή του ΠΜΣ ένα μέλος ΔΕΠ ως ακαδημαϊκός σύμβουλος. Οι φοιτητές οφείλουν να έρχονται σε επαφή με τον σύμβουλό τους για κάθε πρόβλημα, το οποίο ενδέχεται να επηρεάσει την ομαλή πορεία των σπουδών τους. Για την απόκτηση ΔΜΣ απαιτούνται συνολικά εκατόν είκοσι (120) πιστωτικές μονάδες (ECTS). Τα μαθήματα κάθε ΠΜΣ αντιστοιχούν σε εξήντα (90) πιστωτικές μονάδες και η Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία σε τριάντα (30) πιστωτικές μονάδες (ECTS).

Η διδασκαλία των μαθημάτων γίνεται αποκλειστικά διά ζώσης στις εγκαταστάσεις της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Τα μαθήματα, καθώς και τα προσφερόμενα κάθε έτος σεμινάρια, οργανώνονται σε εξάμηνα, πραγματοποιούνται σε εβδομαδιαία βάση και διεξάγονται στην ελληνική ή/και την ιταλική γλώσσα. Οι φοιτητές υποχρεούνται να παρακολουθήσουν και να εξεταστούν σε τρία (3) από τα μαθήματα που προσφέρονται κάθε εξάμηνο. Καθένα από τα τρία αυτά μαθήματα αντιστοιχεί σε δέκα (10) πιστωτικές μονάδες (ECTS). Ο φόρτος εργασίας των φοιτητών αποτιμάται σε περίπου 750 ώρες ανά εξάμηνο. Επιτρέπεται η παρακολούθηση και εξέταση επιπλέον μαθημάτων ανά εξάμηνο μόνο εφόσον αυτά ανήκουν σε εξάμηνο μικρότερο από εκείνο στο οποίο είναι εγγεγραμμένοι οι φοιτητές.

Τα μαθήματα κατανέμονται στα τρία εξάμηνα διδασκαλίας ως εξής:

Η ανακατανομή των μαθημάτων στα εξάμηνα γίνεται με απόφαση της Συνέλευσης κατόπιν εισήγησης της ΣΕ. Οι εισαχθέντες φοιτητές προ της επανίδρυσης του ΠΜΣ (2018-19) ακολουθούν το πρόγραμμα σπουδών του έτους εισαγωγής τους ως προς τον αριθμό των μαθημάτων.