Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης

Η εκπαίδευση στη Σχολή Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης (ΜΠΔ) καλλιεργεί στους φοιτητές ικανότητες και δεξιότητες αναγκαίες για το δυναμικό σχεδιασμό συστημάτων παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών. Η Σχολή ΜΠΔ ξεκίνησε τη λειτουργία του το Σεπτέμβριο του 1984 και είναι η πρώτη που ιδρύθηκε στην Ελλάδα με αυτό το αντικείμενο.

Στην ίδρυση της Σχολής ΜΠΔ οδήγησαν οι εξής αναγκαιότητες:

• Το γεγονός ότι ο αυξανόμενος διεθνής αλλά και εγχώριος ανταγωνισμός απαιτεί την αποτελεσματική εφαρμογή συστηματικών τρόπων βελτίωσης της παραγωγικότητας.
• Η πολυπλοκότητα των νέων τεχνολογιών και καινοτομιών, το υψηλό κόστος κτήσης τους και οι επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στον άνθρωπο και το περιβάλλον, δημιουργούν την απαίτηση για υιοθέτηση μιας ολιστικής προσέγγισης που εξασφαλίζει έναν τεχνολογικά, οικονομικά, κοινωνικά και οικολογικά αποδεκτό τρόπο εφαρμογής τους.
• Η έλλειψη στη χώρα μας μηχανικών οι οποίοι, εκτός από την ευχέρεια αντιμετώπισης καθαρά τεχνικών προβλημάτων, διαθέτουν ανάλογη ευχέρεια στο χειρισμό διοικητικών και οργανωτικών προβλημάτων.

Το πρόγραμμα σπουδών της Σχολής συνδυάζει γνώσεις μαθηματικών, φυσικών και ανθρωπιστικών επιστημών, συστημάτων παραγωγής, επιχειρησιακής έρευνας, πληροφοριακών συστημάτων, εφαρμοσμένης οικονομικής, και διοικητικών επιστημών. Επίσης, μέσω προγραμμάτων συνεργασίας, οι φοιτητές της Σχολής έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν μαθήματα σε άλλα Πανεπιστήμια χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η ειδικότητα του ΜΠΔ έχει ευρύ πεδίο δράσης. Σήμερα, οι ΜΠΔ απασχολούνται σε όλα τα στάδια της παραγωγής σε βιομηχανίες, στις κατασκευές, σε εταιρίες παροχής υπηρεσιών και κυβερνητικούς οργανισμούς ως τεχνικά και διοικητικά στελέχη, φορείς καινοτομικών αλλαγών και σύμβουλοι σε θέματα τεχνολογίας και ανάπτυξης. Ενδεικτικοί τομείς απασχόλησης του ΜΠΔ μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν:

• Σχεδιασμό και διοίκηση συστημάτων και εγκαταστάσεων παραγωγής
• Ανάπτυξη και διοίκηση πληροφοριακών συστημάτων
• Ηλεκτρομηχανολογικές μελέτες
• Ανάπτυξη εφαρμογών ηλεκτρονικού επιχειρείν
• Σχεδιασμό προϊόντων με Η/Υ και ταχεία ανάπτυξη πρωτοτύπων
• Υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας
• Εφοδιαστική και δυναμική κατανομή πόρων
• Μελέτη και σχεδιασμό ρομποτικών εγκαταστάσεων και οχημάτων
• Διοίκηση και χρονικό προγραμματισμό έργων
• Τηλεματική μεταφορών
• Οργάνωση συστημάτων και διαδικασιών διασφάλισης της ποιότητας
• Χρηματοοικονομική διοίκηση και αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων
• Χρηματοοικονομική μηχανική και διαχείριση χρηματοοικονομικών κινδύνων
• Ανάπτυξη συστημάτων υποστήριξης αποφάσεων
• Μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων
• Μελέτη συμπεριφοράς καταναλωτών και τεχνολογικό marketing
• Επιχειρησιακή έρευνα και πολυκριτήρια ανάλυση αποφάσεων

Η Σχολή υποδιαιρείται σε τέσσερις Τομείς, ο καθένας από τους οποίους περιλαμβάνει έναν αριθμό συγγενών γνωστικών αντικειμένων. Οι τομείς είναι

1. Τομέας Επιστημών
   Ο Τομέας έχει ως αντικείμενο την επιστημονική κατάρτιση των φοιτητών της Σχολής Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης σε βασικά γνωστικά αντικείμενα. Προωθεί την έρευνα σε τομείς
   εφαρμοσμένων επιστημών (εφαρμοσμένα μαθηματικά, φυσική, χημεία, μηχανική και κοινωνικές επιστήμες).
2. Τομέας Συστημάτων Παραγωγής
   Το αντικείμενο του Τομέα σχετίζεται με τη θεωρία συστημάτων παραγωγής (αξιοπιστία συστημάτων, προγραμματισμός έργων, ανάλυση και βελτιστοποίηση συστημάτων παραγωγής, ενεργειακή ανάλυση, κ.λπ.), καθώς και με τη σύγχρονη τεχνολογία παραγωγής (ευέλικτα συστήματα παραγωγής, ρομποτική, αυτόματος έλεγχος, σχεδιασμός με Η/Υ, διαχείριση υλικών, τεχνολογία περιβάλλοντος, θερμοδυναμική, ρευστομηχανική, κ.λπ.).
3. Τομέας Επιστήμης Αποφάσεων
   Ο Τομέας εξειδικεύεται στην ανάπτυξη μεθόδων και τεχνικών Επιχειρησιακής Έρευνας που στοχεύουν στην υποβοήθηση των διαδικασιών λήψης επιχειρηματικών αποφάσεων, αλλά και στο
   σχεδιασμό και έλεγχο συστημάτων παραγωγής, εφαρμογών τηλεματικής και παροχής υπηρεσιών.
4. Τομέας Οργάνωσης και Διοίκησης
   Τα μαθήματα που προσφέρει ο Τομέας καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα διοικητικών διαδικασιών και οργανωσιακών λειτουργιών και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: διοίκηση συστημάτων, χρηματοοικονομική ανάλυση, marketing, εργονομία και ασφάλεια της εργασίας, χρηματοοικονομική διοίκηση, διοίκηση έργων, πληροφοριακά συστήματα, ηλεκτρονικό επιχειρείν, τεχνητή νοημοσύνη, ποιότητα υπηρεσιών, διοίκηση συμβάσεων, τεχνολογική οικονομική, κ.λπ.

Διάρθρωση των σπουδών

Το ακαδημαϊκό έτος αρχίζει την 1 η Σεπτεμβρίου κάθε χρόνου και λήγει την 31η Αυγούστου του επομένου. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα σπουδών κάθε ακαδημαϊκού έτους κατανέμεται χρονικά σε δύο εξάμηνα. Τα μαθήματα που διδάσκονται στη Σχολή ΜΠΔ έχουν διάρκεια ενός (1) εξαμήνου, και περιλαμβάνουν:

• Διδασκαλία
• Φροντιστήρια
• Εργαστήρια
• Πρακτική άσκηση
• Σεμινάρια από στελέχη της βιομηχανίας
• Εκπαιδευτικές επισκέψεις

Οι προπτυχιακές σπουδές στη Σχολή ΜΠΔ διαρκούν δέκα (10) εξάμηνα στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η εκπόνηση διπλωματικής εργασίας (το δέκατο εξάμηνο είναι ελεύθερο μαθημάτων και προορίζεται για τη εκπόνηση της διπλωματικής εργασίας).

Τα μαθήματα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: (α) τα υποχρεωτικά μαθήματα και (β) τα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα.

Κατάρτιση προγράμματος σπουδών

Τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών καταρτίζονται για κάθε ακαδημαϊκό έτος στο τέλος του εαρινού εξαμήνου του προηγούμενου ακαδημαϊκού έτους. Τα προγράμματα αυτά περιέχουν:

• τους τίτλους των υποχρεωτικών και των κατ’ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων,
• τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας,
• τις εβδομαδιαίες ώρες ασκήσεων και φροντιστηρίων,
• τις εβδομαδιαίες ώρες εργαστηρίων,
• τις διδακτικές/πιστωτικές μονάδες (ECTS) του κάθε μαθήματος.

Η σειρά διαδοχής των μαθημάτων στα διάφορα εξάμηνα ανταποκρίνεται σε μία ομαλή ροή διδασκαλίας προσαρμοσμένη αφ’ ενός στον ελάχιστο δυνατό αριθμό εξαμήνων που απαιτούνται για την λήψη του πτυχίου και αφ’ ετέρου στην αλληλουχία των προαπαιτούμενων γνώσεων.

Παρακολούθηση και επιλογή μαθημάτων

Το πρόγραμμα μαθημάτων προβλέπει την παρακολούθηση 6 έως 7 μαθημάτων ανά εξάμηνο που αντιστοιχούν σε 23 έως 35 διδακτικές ώρες εβδομαδιαίως, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι ώρες φροντιστηρίων και εργαστηρίων.

Κάθε φοιτητής υποχρεούται μέσα σε διάστημα δύο (2) εβδομάδων από την έναρξη των μαθημάτων να δηλώσει στη Γραμματεία μέσω του φοιτητολογίου, τα μαθήματα τα οποία επιθυμεί να παρακολουθήσει. Ένας φοιτητής έχει το δικαίωμα της παραίτησης από κάποια μαθήματα και της πιθανής αντικατάστασής τους κατά την διάρκεια των εγγραφών. Η Γραμματεία μέσα στις επόμενες δύο (2) εβδομάδες ελέγχει το νόμιμο των αιτήσεων εγγραφής και των δηλώσεων και καταρτίζει τους καταλόγους των εγγεγραμμένων φοιτητών για κάθε εξάμηνο και μάθημα. Οι κατάλογοι κοινοποιούνται στους διδάσκοντες στους οποίους έχει ανατεθεί η διδασκαλία των μαθημάτων. Οι φοιτητές δεν μπορούν να παρακολουθήσουν και να εξεταστούν σε μάθημα, το οποίο δε συμπεριέλαβαν στη δήλωσή τους.

Επιτρέπεται σε κάθε φοιτητή να εγγραφεί σε κάθε εξάμηνο σε αριθμό μαθημάτων ίσο με τον αριθμό μαθημάτων που προβλέπει το Πρόγραμμα Σπουδών του εξαμήνου αυτού, αυξημένο κατά πέντε (v+5) από το 1ο μέχρι και το 8ο εξάμηνο, ν+ν για το ένατο εξάμηνο και το διπλάσιο του μέσου όρου των ζυγών ή μονών εξαμήνων για το 10ο και άνω εξάμηνο κατά περίπτωση.

Σε περίπτωση που ένας φοιτητής εγγράφηκε σε ένα μάθημα και δεν ανταποκρίθηκε στις προϋποθέσεις επιτυχίας σε αυτό και το εν λόγω μάθημα (α) καταργηθεί από το πρόγραμμα σπουδών, (β) αντικατασταθεί με ένα άλλο ισοδύναμο, ή (γ) δεν διδάσκεται για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, ο φοιτητής είναι υποχρεωμένος να συμπληρώσει τις αντίστοιχες μονάδες ECTS από ένα άλλο μάθημα υποχρεωτικό ή κατ’ επιλογήν υποχρεωτικό του ιδίου ή συγγενούς γνωστικού αντικειμένου μετά από απόφαση της Σ.ΤΜ. της Σχολής. Σε κάθε περίπτωση μεταβολών στο πρόγραμμα σπουδών, όπως εισαγωγή νέων μαθημάτων, διαχωρισμός μαθημάτων, διαγραφή μαθημάτων κ.ο.κ., εκδίδονται μεταβατικές διατάξεις από την Σ.ΤΜ. μετά από εισήγηση της επιτροπής σπουδών και σύμφωνη γνώμη της Κοσμητείας.

Μετά από απόφαση της Σ.ΤΜ. τα μαθήματα τα οποία δηλώνονται από φοιτητές στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus θα προστίθεται αυτόματα στη δήλωσή τους από τη Γραμματεία στο πλαίσιο ισχύος του (ν+5) ή του (ν+v) ανάλογα με την περίπτωση.

Προϋποθέσεις λήψης διπλώματος και βαθμός διπλώματος

Οι προϋποθέσεις για τη λήψη του διπλώματος είναι οι παρακάτω:

1. Εγγραφή στη Σχολή και παρακολούθηση μαθημάτων τουλάχιστον για 10 εξάμηνα για φοιτητές που εγγράφονται κανονικά στο 1ο εξάμηνο σπουδών.
2. Επιτυχία σε όλα τα μαθήματα που απαιτούνται σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών.
3. Επιτυχής παρακολούθηση των υποχρεωτικών μαθημάτων κάθε εξαμήνου, καθώς και επιτυχής παρακολούθηση ελάχιστου αριθμού μαθημάτων επιλογής από τις οριζόμενες κατά περίπτωση κατηγορίες μαθημάτων (ομάδες II, III, IV, V, VI, VII ή ομάδες Α, Β, Γ για τους παλαιότερους φοιτητές), όπως αναφέρονται στο πρόγραμμα σπουδών.
4. Ο απαιτούμενος αριθμός μαθημάτων για τη λήψη διπλώματος προκύπτει από το πρόγραμμα σπουδών που ίσχυε το αντίστοιχο ακαδημαϊκό έτος φοίτησης του φοιτητή, λαμβανομένων υπόψη και των επιπλέον μαθημάτων που προκύπτουν από αλλαγές στο πρόγραμμα σπουδών και περιλαμβάνονται στις ισχύουσες εκάστοτε μεταβατικές ρυθμίσεις που εγκρίνονται από τη Σ.ΤΜ. της Σχολής.

Για τον υπολογισμό του βαθμού του διπλώματος των φοιτητών λαμβάνονται υπόψη οι βαθμοί όλων των μαθημάτων που απαιτούνται για τη λήψη διπλώματος, με βάση την προαναφερόμενη βαρύτητα, καθώς και ο βαθμός της διπλωματικής εργασίας. Ο βαθμός της διπλωματικής εργασίας συμμετέχει με ποσοστό 20% επί του συνολικού βαθμού.

Εάν ένας φοιτητής έχει παρακολουθήσει επιτυχώς περισσότερα μαθήματα επιλογής από όσα απαιτούνται για τη λήψη πτυχίου, τότε στο βαθμό πτυχίου του υπολογίζονται εκείνα τα μαθήματα επιλογής στα οποία έχει τη μεγαλύτερη βαθμολογία, δοθέντος ότι το σύνολο των μαθημάτων από τα οποία προκύπτει ο βαθμός πληροί τα ανωτέρω κριτήρια β, γ, και δ (ΦΕΚ 507/Β/27-6-89).

Η σειρά επιτυχίας αποφοίτησης καταρτίζεται κάθε Σεπτέμβριο, μετά τη 2η εξεταστική περίοδο, και περιλαμβάνει τους φοιτητές που απέκτησαν δίπλωμα είτε κατά το χειμερινό, είτε κατά το εαρινό εξάμηνο του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους, είτε αμέσως μετά την επαναληπτική εξεταστική του Σεπτεμβρίου. Η ταξινόμηση γίνεται με βάση τον βαθμό διπλώματός τους, ανεξάρτητα από την ημερομηνία πρώτης εγγραφής τους. Οι σειρές επιτυχίας (ετήσια και αποφοίτησης) χρησιμοποιούνται για την απονομή υποτροφιών, τιμητικών διακρίσεων κ.λπ.

Οι φοιτητές έχουν το δικαίωμα να διακόψουν, με έγγραφη αίτησή τους στη Γραμματεία της Σχολής, τις σπουδές τους για όσα εξάμηνα, συνεχόμενα ή μη, επιθυμούν, και πάντως όχι περισσότερα από δέκα (10) εξάμηνα (ελάχιστος αριθμός εξαμήνων που απαιτούνται για τη λήψη πτυχίου σύμφωνα με το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών). Τα εξάμηνα αυτά δεν θα προσμετρώνται στην παραπάνω ανώτατη διάρκεια φοίτησης. Οι φοιτητές, που διακόπτουν κατά τα ανωτέρω τις σπουδές τους, δεν έχουν τη φοιτητική ιδιότητα καθ’ όλο το χρονικό διάστημα διακοπής των σπουδών τους (μετά τη λήξη της διακοπής σπουδών οι φοιτητές επανέρχονται στη Σχολή). Η αίτηση για διακοπή φοίτησης κατατίθεται στην αρχή του εξαμήνου και η διακοπή φοίτησης ξεκινάει από το τρέχον εξάμηνο.

Σύμφωνα με το ΦΕΚ 3900Β/7-9-2018, το δίπλωμα του Μηχανικού Παραγωγής και Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης αναγνωρίζεται ως ενιαίος και αδιάσπαστος τίτλος σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου (integrated master) και εντάσσεται στο επίπεδο 7 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων.