Το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, διανύοντας 33 χρόνια λειτουργίας από την ίδρυσή του, κατατάσσεται μεταξύ των κορυφαίων Τμημάτων του Πανεπιστημίου Κρήτης, ως Τμήμα Αριστείας σύμφωνα με το πόρισμα της Εξωτερικής Αξιολόγησης, που διενεργήθηκε το Δεκέμβριο του 2013 από την Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ). Σύμφωνα, επίσης, με την αξιολόγηση της Διεθνούς Επιτροπής Εξωτερικής Αξιολόγησης της ΑΔΙΠ συγκαταλέγεται μεταξύ των πρώτων σε ποιότητα Παιδαγωγικών Tμημάτων της Χώρας και θεωρείται εφάμιλλο Τμημάτων του εξωτερικού, όσον αφορά την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και την ερευνητική του δραστηριότητα.
Πρωταρχικός στόχος του Τμήματος είναι η εκπαίδευση επιστημόνων υψηλού επιπέδου, θεωρητικά εφοδιασμένων και πρακτικά καταρτισμένων, ικανών να ανταποκρίνονται στις εκπαιδευτικές προκλήσεις, να συμμετέχουν και να ανταποκρίνονται στο κοινωνικό γίγνεσθαι μέσα από τα επιστημονικά τους εφόδια. Για την επίτευξη αυτού του στόχου το πρόγραμμα σπουδών διαμορφώνεται έτσι, ώστε να ανταποκρίνεται σε όλο το εύρος των σχετικών με την εκπαίδευση αντικειμένων και να επικαιροποιείται σύμφωνα με τις σύγχρονες επιστημονικές εξελίξεις. Το Τμήμα αποβλέπει, επίσης, στην εξέλιξη των μελλοντικών επιστημόνων δίνοντας ευκαιρίες περαιτέρω ειδίκευσης μέσω μεταπτυχιακών και ερευνητικών προγραμμάτων. Επιδιώκεται, ακόμα, η σχέση με την εκπαιδευτική κοινότητα όχι μόνο μέσω της πρακτικής άσκησης των φοιτητών αλλά και μέσω της διάχυσης της γνώσης σε μάχιμους εκπαιδευτικούς και της υποστήριξης του έργου τους.
Υψηλού επιπέδου είναι και οι σπουδές και το ερευνητικό έργο των μελών ΔΕΠ του Τμήματος, το οποίο δημοσιεύεται σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά και είναι διεθνώς αναγνωρισμένο. Παράλληλα, συνεργάζεται με πολλά ιδρύματα της ημεδαπής και του εξωτερικού με σκοπό την κινητικότητα φοιτητών και προσωπικού, συμμετέχει σε ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα, διεθνή συνέδρια και θερινά σχολεία.
Ακόμα και σήμερα που οι συνθήκες δυσχεραίνουν το έργο των Πανεπιστημίων, το προσωπικό του Τμήματος συνεχίζει ακατάβλητο τις προσπάθειές του, ώστε το Τμήμα να αποτελεί μια κοινότητα μάθησης με τη δική της ακαδημαϊκή και κοινωνική φυσιογνωμία που το καταξιώνει ως μέλος της Πανεπιστημιακής κοινότητας. Γι’ αυτό τους ευχαριστώ όλους από καρδιάς. Ένα μεγάλο ευχαριστώ, ακόμα, στους χιλιάδες αποφοίτους που συνέβαλαν κι εκείνοι στην καταξίωση του Τμήματος και στην πορεία του προς την Αριστεία.
Τομείς του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης
Το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης αποτελείται από τους παρακάτω Τομείς (ΦΕΚ 474/24-6-1994):
Τομέας Θεωρίας και Κοινωνιολογίας της Παιδείας ( Α΄ ΤΟΜΕΑΣ)
Αντικείμενο του Τομέα είναι το φαινόμενο της Παιδείας στην ιστορικοκοινωνική του εξέλιξη και όλες οι σύγχρονες θεωρητικές του διατάξεις, ιδίως δε:
- Η διαχρονική εξέλιξη της παιδαγωγικής σκέψης και πράξης και η συνάρτηση του φαινομένου με τις ιστορικοκοινωνικές εξελίξεις και συγκυρίες.
- Η διασύνδεση του εκπαιδευτικού συστήματος με τα λοιπά υποσυστήματα (ανθρωποκοινωνικό και οικονομικό υποσύστημα, σύστημα απασχόλησης κ.τ.λ.) και οι αμοιβαίες επιδράσεις του ενός επί του άλλου.
- Η κοινωνική ένταξη του αναπτυσσόμενου ανθρώπου στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Η ισότητα εκπαιδευτικών ευκαιριών και οι δυνατότητες του Κράτους Πρόνοιας.
- Η διαπολιτισμική διάσταση της αγωγής σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο και η συγκριτική πλευρά των διάφορων εκπαιδευτικών συστημάτων.
- Η οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης με όλες τις συναφείς επιπτώσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα απασχόλησης.
Τομέας Παιδαγωγικής Ψυχολογίας και Μεθοδολογίας της Έρευνας (Β΄ ΤΟΜΕΑΣ)
Αντικείμενο του Τομέα είναι η διδασκαλία και έρευνα ψυχολογικών όψεων της αγωγής και της εκπαίδευσης ατόμων με τυπική (ομαλή) εξέλιξη και ανάπτυξη αλλά και ατόμων με ειδικές ανάγκες καθώς και η εισαγωγή των φοιτητών στις επιστημονικές μεθόδους έρευνας.
Ειδικότερα, σκοπός και αποστολή της κατεύθυνσης αυτής είναι η παροχή εξειδικευμένης εκπαίδευσης και κατάρτισης φοιτητών στις διαδικασίες τυπικής ανάπτυξης του παιδιού, της μάθησης και της διδασκαλίας καθώς και συναφών θεμάτων που επηρεάζουν την αλληλεπίδρασή των παραπάνω.
O B΄ τομέας προσφέρει μαθήματα και ευκαιρίες διερεύνησης θεμάτων τα οποία ανήκουν στις ακόλουθες γνωστικές περιοχές:
- Αναπτυξιακή Ψυχολογία του παιδιού και του εφήβου. Περιλαμβάνει το γενικό πλαίσιο ανάπτυξης του παιδιού (ηθικό, γνωστικό, συναισθηματικό, κοινωνικό, κτλ.) αλλά και τις ψυχοπαθολογικές μορφές και παρεκκλίσεις στην τυπική ανάπτυξη
- Γνωστική Ψυχολογία. Περιλαμβάνει τις κατευθύνσεις και κύριες προσεγγίσεις στη μάθηση μέσω θεωρήσεων της γνωστικής ψυχολογίας για την οικοδόμηση της γνώσης, τις δεξιότητες σκέψης και τα κίνητρα των μαθητών
- Εκπαιδευτική Ψυχολογία και Ψυχοπαιδαγωγική Έρευνα. Αφορά κυρίως την εφαρμογή των παραπάνω στο σχεδιασμό και την οργάνωση αποτελεσματικής διδασκαλίας, των μεθόδων ερευνητικής μελέτης της και αξιολόγησής της
- Ειδική Αγωγή. Εστιάζει στα χαρακτηριστικά μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (π.χ αισθητηριακά/αναπτυξιακά/μαθησιακά ελλείμματα, ιδιαίτερα ταλέντα και δεξιότητες, κ.α.). Επίσης, τις κατευθύνσεις και τους θεωρητικούς προβληματισμούς που αναπτύσσονται σχετικά με την ένταξη των παιδιών αυτών στο σύγχρονο σχολείο αλλά και την πραγματικότητα που επικρατεί στο πλαίσιο της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης στη χώρα μας
Τομέας Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, Διδακτικής Μεθοδολογίας και Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας (Γ΄ ΤΟΜΕΑΣ)
Αντικείμενο του Τομέα είναι η έννοια των curricula με τις προεκτάσεις τους και τις σύγχρονες θεωρητικές και πρακτικές τους διαστάσεις στη διδακτική πράξη:
- Η φύση, η μορφή, η θεωρία, η ανάπτυξη και η διαχρονική εξέλιξη των Αναλυτικών Προγραμμάτων (Α.Π.) με τις αντίστοιχες προεκτάσεις τους στα σχολικά συστήματα και στη διδακτική πράξη.
- Η διασύνδεση των Α.Π. με τις εσωτερικές λειτουργίες της εκπαιδευτικής διαδικασίας (εκπαιδευτική πολιτική, εκπαιδευτικοί σκοποί, διδακτικό υλικό, εκπαιδευτική τεχνολογία, διδακτική πράξη, δάσκαλος, μαθητής, κ.τ.λ.).
- Η «αρχιτεκτονική» της διδασκαλίας και ο λεπτομερής προγραμματισμός της εκπαιδευτικής γνώσης.
- Τα διδακτικά συστήματα, τα μοντέλα, οι στρατηγικές και τα μέσα, καθώς και τα κριτήρια επιλογής τους για την εναρμόνιση της μάθησης με τη διδασκαλία.
- Η φιλοσοφική και ψυχοπαιδαγωγική διερεύνηση, χρήση και διαχρονική εξέλιξη των μέσων της εκπαιδευτικής τεχνολογίας (Ο/Α, Η/Υ, πολυμέσα και άλλα τεχνολογικά επιτεύγματα).
Τομέας Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών (Δ΄ ΤΟΜΕΑΣ)
Αντικείμενο του Τομέα είναι η διδασκαλία και έρευνα θεμάτων τα οποία ανήκουν στις ακόλουθες γνωστικές περιοχές:
- η Νεοελληνική Γλώσσα και η διδασκαλία της
- η Νεοελληνική Λογοτεχνία και η Παιδική Λογοτεχνία
- η Φιλοσοφία και η Θρησκευτική Παιδεία
- η Αισθητική
- Φυσική και Μουσική Αγωγή
- η Ιστορία και η συνάρτησή της προς τη διδακτική πράξη
- η Κοινωνιολογία
Τομέας Θετικών Επιστημών (Ε΄ ΤΟΜΕΑΣ)
Αντικείμενο του Τομέα είναι η εκπαίδευση εκπαιδευτικών στις θετικές επιστήμες, η διδακτική των επιστημών, η πληροφορική και η εκπαίδευση, το περιβάλλον και η εκπαίδευση, οι νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση και, γενικότερα, η έρευνα και διδασκαλία στις θετικές επιστήμες με προσανατολισμό στη σύνδεση των θετικών επιστημών με την εκπαίδευση