Το νέο Τμήμα Εθνομουσικολογίας, το πρώτο πανεπιστημιακό τμήμα με το συγκεκριμένο αντικείμενο στην Ελλάδα, φιλοδοξεί να προσφέρει στους φοιτητές του ένα παράθυρο στον σύγχρονο μουσικό κόσμο μέσω της διαπολιτισμικής και διεπιστημονικής μελέτης ενός εύρους μουσικών πολιτισμών: απο τους παραδοσιακούς και γεωγραφικά προσδιορισμένους μέχρι τις ταχέως εξελισσόμενες παγκοσμιοποιημένες μουσικές τάσεις και μουσικές γλώσσες του 20ού και 21ου αιώνα.
Ο ακαδημαϊκός προσανατολισμός του νέου τμήματος είναι η ισορροπημένη μελέτη των μουσικών πολιτισμών τόσο απο την πλευρά της κοινωνιολογίας και της ανθρωπολογίας όσο και απο την πλευρά της εκτελεστικής πρακτικής της μουσικής. Ο προσανατολισμός αυτός συγκροτεί τη βάση του σχεδιαζόμενου προγράμματος σπουδών αλλά και του προσδιορισμού των προσόντων του διδακτικού προσωπικού που πρόκειται να επιλεγεί.
Το Τμήμα Εθνομουσικολογίας ιδρύθηκε την 01/10/2018 βάσει του Ν. 4559/2018 με έδρα το Ληξούρι της Κεφαλλονιάς ως νέο τμήμα της Σχολής Μουσικής και Οπτικοακουστικών Τεχνών του Ιονίου Πανεπιστημίου. Η σχολή περιλαμβάνει επίσης το Τμήμα Μουσικών Σπουδών και το Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας. Το ακαδημαϊκό έργο του Τμήματος Εθνομουσικολογίας προβλέπεται να ξεκινήσει έως το ακαδημαϊκό έτος 2021-22.
Σκοπός
Στη σύγχρονη επιστημονική και δημιουργική πραγματικότητα, το εννοιολογικό και επιστημονικό πλαίσιο της Εθνομουσικολογίας περιλαμβάνει τη μελέτη των κοινωνικών και πολιτισμικών όψεων της μουσικής σε τοπικό και σε παγκόσμιο πλαίσιο. Κατ’ επέκταση, πεδίο εκπαίδευσης των εθνομουσικολόγων είναι κυρίως η ανθρωπολογία και η μουσική. Η εθνομουσικολογία είναι αντικείμενο με διεπιστημονική φύση η οποία οδηγεί σε ερμηνευτικές διαφοροποιήσεις. Αρχική συνθήκη της εθνομουσικολογίας υπήρξε η διαφορετική πολιτισμική ταυτότητα του εθνομουσικολόγου από τον υπό μελέτη πολιτισμό καθιερώνοντας την διαπολιτισμική προσέγγιση ως προϋπόθεση της επιστήμης.
Οι περιοχές έρευνας της εθνομουσικολογίας ήδη από την δεκαετία του 1980 μετατοπίζονται και συμπεριλαμβάνουν παγκοσμιοποιημένες μουσικές τάσεις και μουσικές γλώσσες, την popular music καθώς και ταχέως αναπτυσσόμενες και τεχνολογικά υποστηριζόμενες νέες μορφές μουσικής. Η αλλαγή αυτή συνιστά μία από τις μεγαλύτερες μετατοπίσεις παραδείγματος στις ανθρωπιστικές επιστήμες.
Η ίδρυση του Τμήματος Εθνομουσικολογίας του Ιονίου Πανεπιστημίου βάσει των διατάξεων του Ν. 4559/2018 εντάσσεται στη στρατηγική επιλογή του Ιδρύματος περί μοναδικών γνωστικών αντικειμένων των Τμημάτων του. Θα πρέπει συνεπώς να ενισχύει, κατά το δυνατόν, τη διαφοροποίηση και συμπληρωματικότητα μεταξύ των υφιστάμενων Τμημάτων της Σχολής Μουσικής και Οπτικοακουστικών Τεχνών. Σύμφωνα με την ανωτέρω οπτική το νέο τμήμα Εθνομουσικολογίας στοχεύει στο να:
- ενισχύσει τις δυνατότητες εξωστρεφούς ανάπτυξης της Σχολής και σε διαπολιτισμικό επίπεδο.
- δημιουργήσει νέες δυνατότητες για στενή συνεργασία μέσω συσχετισμού και συμπληρωματικότητας των προγραμμάτων σπουδών των τμημάτων Μουσικών Σπουδών και Τεχνών Ήχου και Εικόνας με αμφίδρομα πολλαπλασιαστικά οφέλη για το σύνολο της Σχολής.
- συμπληρώσει και να επεκτείνει και εκτός του πλαισίου του αμιγώς δυτικού πολιτισμού το πεδίο μελέτης της μουσικής πράξης και επιστήμης το οποίο καλλιεργεί ήδη το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου,
- ενισχύσει περαιτέρω με τις μεθόδους και τα εργαλεία της εθνομουσικολογίας τις ήδη εν χρήσει μεθοδολογικές προσεγγίσεις και εθνομουσικολογικές πρακτικές στους διάφορους τομείς των μουσικών επιστημών όπως αυτές θεραπεύονται στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών.
- υποστηρίξει τη μελέτη της μουσικής κάθε πολιτισμού πέραν του ανθρωπολογικού-κοινωνικού της πλαισίου και με την μελέτη της εκτελεστικής πρακτικής του μουσικού πολιτισμού υπό έρευνα. Στο σύνολο των διδακτικών αντικειμένων και ερευνητικών πεδίων του διδακτικού προσωπικού θα πρέπει να καλύπτονται και να ισορροπούν στο μέτρο του δυνατού η επιστημονική μεθοδολογία και έρευνα με την εκτελεστική εμπειρία.
Η έδρα του Τμήματος είναι στην πόλη του Ληξουρίου, Κεφαλλονιά.