Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας

Το Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας  και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1960 και αποτελεί ένα από τα οκτώ Τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου.

Κύρια αντικείμενα του Τμήματος είναι:

• Η απόκτηση βασικής επιστημονικής γνώσης στο ευρύ πεδίο της Γλωσσολογίας και η ανάπτυξη της ικανότητας των φοιτητών και φοιτητριών να χρησιμοποιούν τις γνώσεις αυτές στη θεωρητική και εμπειρική γλωσσολογική έρευνα.
• Η πολιτισμική και πολιτιστική θεώρηση του γερμανόφωνου χώρου με βάση την κριτική, μεθοδολογική και ιδεολογική προσέγγιση της λογοτεχνίας του και του πολιτισμού του  διαχρονικά, συχνά και με παράλληλη συγκριτική θεώρησή τους με  αντίστοιχα ελληνικά,  αλλά και άλλα ξενόγλωσσα πεδία.
• Η θεωρητική, πρακτική και παιδαγωγική προετοιμασία των φοιτητών, τόσο με συμβατικές μορφές εκπαίδευσης όσο και με τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας, για τη διδασκαλία της  γερμανικής ως ξένης γλώσσας, καθώς και για τη μεταφραστική διαδικασία.

Στόχος του Τμήματος είναι η δημιουργία νέων επιστημόνων με άριστη και σε βάθος γνώση των αντικειμένων του Τμήματος, ώστε να κατέχουν αφενός τα απαραίτητα εφόδια για τη διδασκαλία της γερμανικής ως ξένης γλώσσας, αφετέρου ισχυρό θεωρητικό υπόβαθρο, κριτική ικανότητα και κατάλληλο μεθοδολογικό πλαίσιο για έρευνα σε ανώτερο επίπεδο σπουδών, αλλά και διεπιστημονικά. Iδιαίτερη έμφαση δίνεται ακόμα στην εξοικείωση με διαπολιτισμικά περιβάλλοντα. Η γλώσσα διδασκαλίας και συγγραφής των γραπτών εργασιών και εξετάσεων είναι ως προς το πλείστον η γερμανική.

Το Τμήμα προσφέρει:

• Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών τετραετούς φοίτησης δύο κατευθύνσεων: Γλωσσολογίας-Διδακτικής και Λογοτεχνίας-Πολιτισμού.
• Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) δύο κατευθύνσεων: Γλωσσολογίας-Διδακτικής και Λογοτεχνίας και Πολιτισμού. Το ΠΜΣ διαρθρώνεται σε δύο κύκλους : α. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης, που απονέμεται μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του διετούς πρώτου κύκλου μεταπτυχιακών σπουδών και β. Διδακτορικό Δίπλωμα, που απονέμεται μετά την επιτυχή εκπόνηση διδακτορικής διατριβής.

Βασικό εργαλείο για τη σύγχρονη και έγκυρη μελέτη και διερεύνηση όλων των παραπάνω αποτελεί η πολύ καλά ενημερωμένη Βιβλιοθήκη του Τμήματος. Στο θεσμοθετημένο Εργαστήριο «Εκπαιδευτικής Έρευνας και Γλωσσικών Εφαρμογών» του Τμήματος διεξάγεται συστηματική έρευνα και μελέτη ερευνητικών αντικειμένων που έχουν ως αφετηρία τα επιστημονικά ενδιαφέροντα του Τμήματος και προσεγγίζονται διεπιστημονικά.

Το Τμήμα συμμετέχει ενεργά σε διατμηματικά προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών, σε προγράμματα επιμόρφωσης στο πλαίσιο των γνωστικών του αντικειμένων σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς φορείς της ημεδαπής και της αλλοδαπής, καθώς και σε προγράμματα ΕΠΕΑΕΚ/ΕΣΠΑ, έχει έντονη επαφή και συνεργασία με γερμανόφωνα πανεπιστήμια και με επιστήμονες γερμανικών επιστημονικών μονάδων της ημεδαπής και της αλλοδαπής, με συχνή ανταλλαγή φοιτητών, διδασκόντων και ερευνητών και μετάκληση υψηλού επιπέδου επιστημόνων για διαλέξεις και σεμινάρια στο προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδών.

Το προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας επιδιώκει την καλλιέργεια του πνεύματος και την ανάπτυξη επιστημονικής και κριτικής σκέψης και αποσκοπεί ειδικότερα στην κατάρτιση επιστημόνων ικανών να μελετούν και να διδάσκουν τη γερμανική γλώσσα και γραμματεία. Ειδικότερα στοχεύει στην απόκτηση βασικών γνώσεων στα πεδία της Γλωσσολογίας, της Διδακτικής και της Παιδαγωγικής Επιστήμης, της Μεταφρασεολογίας, της Γερμανικής Φιλολογίας, Συγκριτικής Γραμματολογίας και της μελέτης του Πολιτισμού. Οι δύο γνωστικές κατευθύνσεις του τμήματος είναι Α. Γλωσσολογίας και Διδακτικής, Β. Λογοτεχνίας και Πολιτισμού. Η γλώσσα διδασκαλίας είναι ως επί το πλείστον η γερμανική. Ως εκ τούτου η γνώση της γερμανικής γλώσσας αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την παρακολούθηση των μαθημάτων.

Σύμβουλοι σπουδών για το έτος 2018/19 είναι η κ. Αλεξάνδρα Ρασιδάκη για τον Τομέα Λογοτεχνίας-Πολιτισμού και η κ. Αθηνά Σιούπη για τον Τομέα Γλωσσολογίας-Διδακτικής.

Tο ακαδημαϊκό έτος διαρθρώνεται σε δύο εξάμηνα: χειμερινό και εαρινό. Oι σπουδές διαρκούν οκτώ εξάμηνα και προβλέπουν δύο ολοκληρωμένους κύκλους σπουδών που ο καθένας τους διαρκεί τέσσερα εξάμηνα. Η εξέταση κάθε μαθήματος γίνεται είτε γραπτά είτε προφορικά είτε μέσω εργασίας είτε σε συνδυασμό κάποιων από τους παραπάνω τρόπους στην ελληνική ή και τη γερμανική γλώσσα. Για την εύρυθμη εκπαιδευτική λειτουργία του τμήματος οι φοιτητές έχουν δικαίωμα να καταθέτουν αιτήσεις σχετικά με ζητήματα βαθμών σε διάστημα 7 ημερών από την επίσημη ανακοίνωση των βαθμολογίων.

Για την απόκτηση του πτυχίου του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας οι φοιτητές και φοιτήτριες απαιτείται να παρακολουθήσουν και να εξετασθούν με επιτυχία στους εξής τύπους μαθημάτων:

• Yποχρεωτικά Μαθήματα (Y) (19 Υποχρεωτικά μαθήματα του τρέχοντος προγράμματος σπουδών). Τα υποχρεωτικά μαθήματα έχουν σχεδιαστεί ως αλληλοσυμπληρωματικά και με αύξοντα βαθμό δυσκολίας. Ως εκ τούτου συστήνεται οι φοιτητές να τα παρακολουθούν με τη σειρά που προβλέπεται.
• Μαθήματα Επιλογής. (E) (42 ECTS). Τα μαθήματα Ε μπορούν να προέρχονται από το τμήμα Γερμανικής Γλώσσας ή και άλλα τμήματα του ΑΠΘ. Στην κατηγορία ΕΕ εντάσσονται και γλωσσικές ασκήσεις που προσφέρονται στο τμήμα με 3 ECTS.
• Μαθήματα Υποχρεωτικά Κατεύθυνσης (ΥΚ) (48-72 ECTS). Τα ΥΚ προέρχονται από τους δύο Τομείς του Τμήματος:
  Α. Γλωσσολογίας – Διδακτικής, Β. Λογοτεχνίας – Πολιτισμού.
• Επίσης προβλέπονται: προαιρετική πτυχιακή εργασία (12 ECTS) και προαιρετική πρακτική άσκηση (12 ECTS).

ΔΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Για την απόκτηση του πτυχίου οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να συμπληρώσουν τουλάχιστον 240 ECTS (πιστωτικές μονάδες), οι οποίες κατανέμονται ως εξής:

Α’ κύκλος σπουδών (120 ECTS)

Ο Α’ Κύκλος Σπουδών εξασφαλίζει την απόκτηση βασικών γνώσεων στα γνωστικά αντικείμενα του Τμήματος και περιλαμβάνει Υποχρεωτικά μαθήματα (96 ECTS) και μαθήματα Ελεύθερης Επιλογής/ Γλωσσικές Ασκήσεις (18 ECTS). Επίσης στον Α’ Κύκλο Σπουδών δίδεται μεγάλη έμφαση στη βελτίωση του επιπέδου γερμανομάθειας των φοιτητών/τριών. Για τον σκοπό αυτό προβλέπεται σε κάθε εξάμηνο ένα τετράωρο μάθημα γερμανικής γλώσσας με υποχρεωτικά φροντιστηριακά μαθήματα για τους/τις φοιτητές/τριες που οι γνώσεις τους στη γερμανική γλώσσα δεν επαρκούν για την παρακολούθηση των σπουδών στο Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας, καθώς για την παρακολούθηση των μαθημάτων προϋπόθεση είναι η γνώση της γερμανικής γλώσσας σε επίπεδο Β2. Για τους/τις φοιτητές/τριες με επαρκείς γνώσεις προσφέρεται διαφοροποιημένο γλωσσικό μάθημα το οποίο έχει μεταξύ άλλων ως στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη δεξιοτήτων στον γραπτό και προφορικό λόγο.

Προσοχή: Η επιτυχής παρακολούθηση των τεσσάρων 4 μαθημάτων γερμανικής γλώσσας (24 ECTS) αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη μετάβαση των φοιτητών/τριών στον Β’ Κύκλο Σπουδών.

Β’ κύκλος σπουδών (120 ECTS)

Ο Β’ Κύκλος Σπουδών περιλαμβάνει Υποχρεωτικά μαθήματα (30 ECTS), μαθήματα Επιλογής (24 ECTS) και την Ειδίκευση (72 ECTS) που απαρτίζεται κατά κύριο λόγο από τα Υποχρεωτικά Μαθήματα Κατεύθυνσης (των 6 ή 9 ECTS) και στην οποία συγκαταλέγονται η προαιρετική πτυχιακή εργασία (12 ECTS) και η προαιρετική πρακτική άσκηση (12 ECTS).

Τα Υποχρεωτικά Μαθήματα Κατεύθυνσης έχουν ως επί το πλείστον σεμιναριακή μορφή και προέρχονται από τους δυο Τομείς του τμήματος: 1. Γλωσσολογίας – Διδακτικής και 2. Λογοτεχνίας – Πολιτισμού. Οι φοιτητές δε δηλώνουν προτιμώμενο τομέα στη Γραμματεία του Τμήματος.

Καθώς το ποσοστό των απόφοιτων του Τμήματος που διδάσκουν τη Γερμανική ως ξένη γλώσσα σε διαφόρων τύπων εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά και σε ποικίλα επίπεδα και μαθητικά κοινά είναι ιδιαίτερα υψηλό, το Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας δίνει εδώ και χρόνια έμφαση και ιδιαίτερη βαρύτητα στην κατάρτιση των φοιτητών/τριών του ως προς το αντικείμενο της Διδακτικής. Έτσι, όλοι/ες ανεξαιρέτως οι φοιτητές/τριες του Τμήματος καταρτίζονται σε ζητήματα που αφορούν στη διδακτική μεθοδολογία, τα ελληνικά και ευρωπαϊκά αναλυτικά προγράμματα διδασκαλίας ξένων γλωσσών, τις δεξιότητες που στόχος είναι να καλλιεργηθούν κατά την εκμάθηση και διδασκαλία της Γερμανικής ως ξένης γλώσσας καθώς και στα μοντέλα της ηλεκτρονικής μάθησης, τα ψηφιακά περιβάλλοντα μάθησης και η χρήση ψηφιακών εργαλείων για τη δημιουργία μαθησιακών δραστηριοτήτων. Ιδιαίτερα σημαντική πτυχή της κατάρτισης των φοιτητών/τριών του τμήματος αποτελεί η προσομοίωση Πρακτικής Άσκησης που προσφέρεται στα πλαίσια του μαθήματος «ΔΙΔ 703 Διδακτική IΙΙ: Παρακολούθηση και προγραμματισμός του μαθήματος της Γερμανικής ως ξένης γλώσσας – Μικροδιδασκαλίες», το οποίο διδάσκεται 8 ώρες εβδομαδιαίως, σε τρία παράλληλα τμήματα και προϋπόθεση για την παρακολούθησή του είναι η εξασφάλιση προβιβάσιμου βαθμού στα μαθήματα «ΔΙΔ 207 Διδακτική Ι: Εισαγωγή στη διδακτική και μεθοδολογία – αναλυτικά προγράμματα- ΚΕΠΑΓ – κατανόηση γραπτού λόγου» και «ΔΙΔ 403 Διδακτική ΙΙ: Τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στο μάθημα της γερμανικής ως ξένης γλώσσας». Κύριος στόχος του μαθήματος «ΔΙΔ 703 Διδακτική IΙΙ: Παρακολούθηση και προγραμματισμός του μαθήματος της Γερμανικής ως ξένης γλώσσας – Μικροδιδασκαλίες» είναι η πρακτική εφαρμογή των αποκτηθέντων γνώσεων με τη μορφή Μικροδιδασκαλιών κατά την οποία οι φοιτητές/τριες εμβαθύνουν σε θέματα που αφορούν σε μεθόδους και τεχνικές διδασκαλίας και εκμάθησης της ξένης γλώσσας, όπως π.χ. η αυτονόμηση των μαθητών, η διδασκαλία της γραμματικής μέσω της ανακάλυψης, η βιωματική μάθηση, τα σχέδια εργασίας (projects), η συνεργατική μάθηση, η διδασκαλία της Γερμανικής σε διάφορες ηλικιακές ομάδες κ.ά., ώστε κατόπιν να είναι σε θέση να σχεδιάσουν οι ίδιοι/ες ένα μάθημα και να το διδάξουν σε μορφή Μικροδιδασκαλίας καθώς επίσης και να αναστοχαστούν σχετικά με τη διδασκαλία.

Διευκρινήσεις

Κατά τη διάρκεια του Β κύκλου σπουδών οι φοιτητές προκειμένου να καλύψουν τα 72 ΕCTS της ειδίκευσης:

Υποχρεούνται να καλύψουν τα 36 ΕCTS από Υποχρεωτικά Μαθήματα Κατεύθυνσης της ίδιας κατεύθυνσης. Από αυτά έως τέσσερα μόνο μπορεί να είναι των 9 ΕCTS. (6 ΕCTS βασικό μάθημα + 3 ΕCTS εμβάθυνση)
έχουν την δυνατότητα να πραγματοποιήσουν πρακτική άσκηση ή κάποιο ανάλογο Project (12 ΕCTS) ή να πάρουν άλλα δυο Υποχρεωτικά Μαθήματα Κατεύθυνσης των 6 ΕCTS
έχουν την δυνατότητα να γράψουν πτυχιακή εργασία (12 ΕCTS) ή να πάρουν άλλα δυο Υποχρεωτικά Μαθήματα Κατεύθυνσης των 6 ΕCTS.

Σε περίπτωση που κάποιος φοιτητής έχει παρακολουθήσει στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus σε πανεπιστήμιο του εξωτερικού ένα μάθημα που έχει λιγότερες πιστωτικές μονάδες από όσες προβλέπονται εδώ, αλλά το μάθημα αυτό αντιστοιχεί εν μέρει σε ποιότητα και ποσότητα με ένα Υποχρεωτικό Μάθημα Κατεύθυνσης του τμήματος, ο φοιτητής κατοχυρώνει την αναγνώριση του μαθήματος αυτού ως μάθημα ΥΚ, αλλά προκειμένου να συγκεντρώσει το συνολικό αριθμό των 72 ECTS, υποχρεούται να επιλέξει συμπληρωματικά κάποιο μάθημα (ΥΚ ή Ε).

Προϋπόθεση για την εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας είναι ο φοιτητής να έχει συγγράψει τουλάχιστον δύο εργασίες σε μαθήματα ΥΚ, δηλαδή οι εργασίες αυτές πρέπει να έχουν εκπονηθεί είτε στο πλαίσιο μαθήματος κατεύθυνσης με 7 ΕCTS (έως τον Σεπτέμβριο του 2015) είτε στο πλαίσιο μαθήματος ΥΚ των 9 ΕCTS. Συστήνεται σε όσους φοιτητές/τριες ενδιαφέρονται να εκπονήσουν διπλωματική εργασία να έρθουν σε επαφή με το επιβλέπον μέλος ΔΕΠ και να επιλέξουν θέμα από την αρχή του Ζ’ εξαμήνου. Τα ECTS της πτυχιακής εργασίας δεν προσμετρώνται στα 36 ECTS της κατεύθυνσης.

Σχετικά με την δυνατότητα πραγματοποίησης πρακτικής άσκησης / Project (12 ECTS): Προς το παρόν προσφέρεται στο τμήμα η δυνατότητα πρακτικής άσκησης διδασκαλίας της γερμανικής ως ξένης γλώσσας. Τα ECTS της πρακτικής άσκησης δεν προσμετρώνται στα 36 ECTS της κατεύθυνσης. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα αναγνώρισης πρακτικής άσκησης που έχει πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Erasmus Placement, εφόσον πρόκειται για εφαρμογή των γνωστικών αντικειμένων του τμήματος.