Ο σκοπός του ΠΠΣ είναι να εκπαιδεύσει τον κάθε φοιτητή, έτσι ώστε, με το πέρας των σπουδών του, να έχει αναπτύξει τις απαραίτητες εκείνες γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις, που θα του επιτρέψουν την άσκηση της γενικής οδοντιατρικής, με στόχο την αποκατάσταση καθώς και διατήρηση της στοματικής αλλά και της γενικής υγείας του πληθυσμού. Για να θεωρηθεί ο πτυχιούχος της οδοντιατρικής ως ένας ολοκληρωμένος επιστήμονας, είναι σημαντικό, όλες αυτές οι ικανότητες να στηρίζονται, σε:
- Βιολογικές βάσεις
- Προληπτική κατεύθυνση
- Κοινωνική ευαισθησία και
- Έφεση για δια βίου μάθηση.
Οι βιολογικές βάσεις είναι απαραίτητες για την άσκηση της σύγχρονης οδοντιατρικής, αφού χωρίς αυτές, η οδοντιατρική παραμένει μόνο “τέχνη” και όχι επιστήμη. Η προληπτική κατεύθυνση αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της ιατρικής επιστήμης, μια και πρώτιστος στόχος είναι όχι η θεραπεία της βλάβης ή της νόσου αλλά η πρόληψη τους καθώς επίσης, και η διατήρηση του όποιου θεραπευτικού αποτελέσματος. Η κοινωνική ευαισθησία είναι εκείνη που εξασφαλίζει, ο οδοντίατρος, εκτός από επαγγελματίας να είναι συγχρόνως και λειτουργός της υγείας. Η έφεση για δια βίου μάθηση, αφορά την νοοτροπία, που θα πρέπει να αναπτύξει ο κάθε φοιτητής κατά τη διάρκεια των σπουδών του, για ίδια ανάγκη συνεχούς ενημέρωσης και βελτίωσης των ικανοτήτων του σε όλη την επαγγελματική διαδρομή του. Αναγκαία συνθήκη, μέσα στο συνεχώς και δυναμικά εξελισσόμενο επιστημονικό και επαγγελματικό οδοντιατρικό περιβάλλον.
Τα μαθήματα που περιλαμβάνει το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών (ΠΠΣ) της Οδοντιατρικής ταξινομούνται σε τέσσερις (4) μεγάλες κατηγορίες, τις ακόλουθες:
- Μαθήματα Βασικών Επιστημών
- Ιατροβιολογικά και Ιατρικά Μαθήματα
- Οδοντιατρικά Μαθήματα
- Μαθήματα Επιλογής
Κάθε κατηγορία έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και τα μαθήματά της εξυπηρετούν κοινό σκοπό.
Τα Μαθήματα των Βασικών Επιστημών (π.χ. Ιατρική Χημεία, Ιατρική Φυσική, Βιολογία), τα οποία και διδάσκονται στην αρχή των σπουδών, ανήκουν σε πεδία των βασικών επιστημών, και παρέχουν εκείνες τις γνώσεις, οι οποίες κρίνονται ως απαραίτητες για την κατανόηση και εμβάθυνση των ιατροβιολογικών και οδοντιατρικών μαθημάτων, που έπονται.
Τα Μαθήματα των Ιατροβιολογικών Επιστημών (π.χ. Ανατομική, Βιολογική Χημεία), τα περισσότερα των οποίων διδάσκονται επίσης στα πρώτα έτη σπουδών, εξασφαλίζουν το γνωσιακό κείνο υπόβαθρο, που κάνει τους φοιτητές της οδοντιατρικής να κατανοήσουν τους μηχανισμούς λειτουργίας του ανθρώπινου σώματος, οι οποίοι είναι κοινοί και στο στοματογναθικό σύστημα και πρόσθετα, να αντιληφθούν τη συσχέτιση της στοματικής με τη γενική υγεία.
Τα Οδοντιατρικά Μαθήματα (π.χ. Περιοδοντολογία, Στοματική Χειρουργική, Προσθετική), αποτελούν την πλειοψηφία των μαθημάτων του ΠΠΣ, διδάσκονται από την αρχή μέχρι το πέρας των σπουδών και αφορούν τα επιμέρους γνωστικά αντικείμενα της οδοντιατρικής επιστήμης.
Τα Μαθήματα Επιλογής (π.χ. Ακτίνες Laser) – ένας θεσμός που για πρώτη φορά εφαρμόστηκε στο ΠΠΣ της Οδοντιατρικής το 2003-2004 – περιλαμβάνει μαθήματα, τα οποία παρέχουν γνώσεις, που δεν είναι μεν αναγκαίες και απαραίτητες για τον πτυχιούχο οδοντίατρο, του προσθέτουν όμως ικανότητες σε πεδία άμεσα και έμμεσα σχετιζόμενα με την οδοντιατρική.
Τα Μαθήματα Βασικών Επιστημών, τα Ιατροβιολογικά και τα Οδοντιατρικά Μαθήματα είναι υποχρεωτικά. Δηλαδή, θα πρέπει ο κάθε φοιτητής να τα περατώσει όλα επιτυχώς για τη λήψη του πτυχίου του. Από το σύνολο των Μαθημάτων Επιλογής, που προσφέρονται στο ΠΠΣ, ο φοιτητής καλείται να επιλέξει και να περατώσει επιτυχώς δύο (2) εξ αυτών, τα οποία μπορεί να παρακολουθήσει σε όποιο χρόνο των σπουδών του κρίνει αυτός εφικτό. Διευκρινίζεται ότι, ο φοιτητής εξετάζεται στο μάθημα επιλογής που έχει επιλέξει (αν περιλαμβάνει τελικές εξετάσεις) μόνο στο εξάμηνο που το διδάχθηκε.
Σκοπός και μαθησιακά αποτελέσματα Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών
Ο σκοπός του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών (ΠΠΣ) της Οδοντιατρικής Σχολής είναι να εκπαιδεύσει τον κάθε προπτυχιακό φοιτητή του, έτσι ώστε, με το πέρας των σπουδών του, να έχει αναπτύξει τις απαραίτητες εκείνες γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις, που θα του επιτρέψουν την άσκηση της γενικής οδοντιατρικής, με στόχο την αποκατάσταση καθώς και διατήρηση της στοματικής αλλά και της γενικής υγείας του πληθυσμού.
Το ΠΠΣ είναι πλήρως συμμορφωμένο με την Εθνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία περί νομοθετικώς ρυθμιζόμενων επαγγελμάτων όπως περιγράφεται στα: π.δ.38/2010 (Τεύχος Α 78), π.δ.51/2017 (Τεύχος Α’ 82).
Τα μαθησιακά αποτελέσματα του ισχύοντος ΠΠΣ έχουν στηριχτεί στο κείμενο-πρόταση για τη «Φυσιογνωμία και τις Ικανότητες του Ευρωπαίου Οδοντίατρου», έτσι όπως αυτό διαμορφώθηκε από την ADEE (Association for Dental Education in Europe) και εγκρίθηκε στην ετήσια συνέλευση της, που συνήλθε στην Αθήνα, το 2005 και επικαιροποιήθηκε το 2009 στο Ελσίνκι. Με βάση το κείμενο αυτό ο απόφοιτος της Οδοντιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ θα πρέπει να έχει τις εξής ικανότητες:
Eπαγγελματισμό
- Επαγγελματική Συμπεριφορά: Με την αποφοίτηση, ένας οδοντίατρος πρέπει να έχει τη σύγχρονη γνώση και την αντίληψη των ευρύτερων θεμάτων της οδοντιατρικής πρακτικής, να είναι ικανός σε ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας, της εξέτασης, της ανάλυσης, της ικανότητας επίλυσης προβλημάτων, του προγραμματισμού, της επικοινωνίας, της παρουσίασης, της ικανότητας σε ομαδική εργασία και της κατανόησης της σχετικότητας στην οδοντιατρική πρακτική.
- Δεοντολογία και Νομολογία: Ο απόφοιτος οδοντίατρος πρέπει να διαθέτει τη γνώση και κατανόηση των ηθικών και δεοντολογικών ευθυνών που περιλαμβάνονται στην παροχή περίθαλψης στους ασθενείς και στις κοινότητες και συγχρόνως να έχει τη γνώση των νόμων που εφαρμόζονται στην άσκηση της οδοντιατρικής.
Επικοινωνία και Διαπροσωπικές Δεξιότητες
- Ο απόφοιτος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός να επικοινωνεί αποτελεσματικά με τους ασθενείς, τις οικογένειες και τους συνοδούς των ασθενών καθώς και με τους άλλους επαγγελματίες υγείας.
Βασικές Γνώσεις, Διαχείριση Πληροφορίας και Κριτική Σκέψη
- Ο απόφοιτος οδοντίατρος πρέπει να έχει ικανοποιητικές γνώσεις και κατανόηση των βασικών βιοϊατρικών, τεχνολογικών και κλινικών επιστημών, για να αντιλαμβάνεται τις φυσιολογικές και παθολογικές καταστάσεις που σχετίζονται με τη γενική και στοματική υγεία και να είναι ικανός να εφαρμόσει αυτές τις πληροφορίες στην κλινική πράξη.
- Ο απόφοιτος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός στην απόκτηση και χρησιμοποίηση των πληροφοριών και κατά τρόπο κριτικό, επιστημονικό και αποτελεσματικό.
Συγκέντρωση Κλινικών Πληροφοριών
- Ο απόφοιτος νέος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός για λήψη και καταγραφή του ιατροκοινωνικού και οδοντιατρικού ιστορικού. Αυτό θα περιλαμβάνει τις βιολογικές, ιατρικές, ψυχολογικές και κοινωνικές πληροφορίες που είναι αναγκαίες προκειμένου να αξιολογήσει τη στοματική κατάσταση ασθενών όλων των ηλικιών.
- Επιπλέον, θα πρέπει να είναι ικανός για την πραγματοποίηση μιας κατάλληλης φυσικής εξέτασης, την ερμηνεία των ευρημάτων και την οργάνωση περαιτέρω ενεργειών.
Διάγνωση και Σχέδιο Θεραπείας
- Ο απόφοιτος νέος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός για τη λήψη αποφάσεων, την κλινική σκέψη και κρίση, προκειμένου να θέσει διαφορική διάγνωση (προσωρινή ή οριστική) ερμηνεύοντας και συσχετίζοντας ευρήματα από το ιστορικό, την κλινική και ακτινογραφική εξέταση και άλλες διαγνωστικές δοκιμασίες. Ένας οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός στο να διαμορφώνει ένα σχέδιο διάγνωσης και θεραπείας για τους ασθενείς όλων των ηλικιών αλλά πρέπει και να αναγνωρίζει εκείνες τις περιπτώσεις που είναι πέρα από τις δεξιότητές του/της και να τις παραπέμπει σε ειδικό.
Επίτευξη και Διατήρηση της Στοματικής Υγείας
- Ο απόφοιτος νέος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός στην εκπαίδευση των ασθενών και στη διαχείριση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης των ασθενών όλων των ηλικιών. Αυτό υπαγορεύεται από τη σύγχρονη φιλοσοφία της προηγμένης πρόληψης και της θεραπείας των στοματικών παθήσεων, και υποστηρίζει τη διατήρηση της γενικής και της στοματικής υγείας.
- Διαχείριση προβλημάτων της Στοματικής Κοιλότητας: Ο απόφοιτος νέος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός να διαγιγνώσκει και διαχειρίζεται κοινές παθήσεις και ανωμαλίες του στοματικού βλεννογόνου σε ασθενείς όλων των ηλικιών.
- Περιοδοντική Αντιμετώπιση: Ο νέος πτυχιούχος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός στη διαχείριση της περιοδοντικής νόσου στους ασθενείς όλων των ηλικιών.
- Διαχείριση Τερηδόνας και Ενδοδοντικής Θεραπείας: Ο νέος πτυχιούχος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός να διαχειρίζεται την τερηδόνα, τις πολφικές και τις περιακρορριζικές παθήσεις, σε ασθενείς όλων των ηλικιών.
- Χειρουργικές Επεμβάσεις: Ο νέος πτυχιούχος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός να θεραπεύσει και να διαχειριστεί περιπτώσεις που απαιτούν απλές χειρουργικές επεμβάσεις στα δόντια και στους μαλακούς ιστούς σε ασθενείς όλων των ηλικιών, συμπεριλαμβανομένων: της εξαγωγής των δοντιών, της αφαίρεσης ριζών όταν χρειάζεται και της πραγματοποίησης απλών χειρουργικών επεμβάσεων στους μαλακούς ιστούς. Πρόσθετα, να εφαρμόζει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή για την υποστήριξη της θεραπείας, όταν αυτή απαιτείται.
- Διαχείριση του Πόνου και της Ανησυχίας: Ο νέος πτυχιούχος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός να χρησιμοποιεί τις κατάλληλες μεθόδους για να αντιμετωπίζει το στοματοπροσωπικό πόνο, την ταλαιπωρία και το ψυχολογικό άγχος των ασθενών.
- Αποκαταστάσεις/Προσθετική: Ο νέος πτυχιούχος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός να αποκαταστήσει τα παθολογικά ή/και τα ελλείποντα δόντια σε αποδεκτή μορφή, λειτουργικότητα και αισθητική, σε ασθενείς όλων των ηλικιών.
- Ορθοδοντική αντιμετώπιση: Ο νέος πτυχιούχος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός στη διαχείριση ανωμαλιών ανάπτυξης ή επίκτητων της σύγκλεισης στη νεογιλή, μικτή και μόνιμη οδοντοφυΐα.
- Αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών: Ο νέος πτυχιούχος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός να αποτρέπει αποτελεσματικά και να αντιμετωπίζει την πλειονότητα των ιατρικών και οδοντιατρικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, που συναντώνται κατά την άσκηση της γενικής οδοντιατρικής.
Προαγωγή Υγείας
- Ο νέος πτυχιούχος οδοντίατρος πρέπει να είναι ικανός να βελτιώνει και προάγει τη στοματική υγεία σε επίπεδο ατόμων, ομάδων και κοινότητας.